نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• ناصر زارعی شمس آبادی ¹
• ناهید بهارلویی ²
• لیلا قسیسین ³
• بهرام سلیمانی ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد گفتار درمانی، گروه گفتار درمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

² کارشناسی ارشد گفتار درمانی، هیأت علمی، گروه گفتار درمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

³ کارشناسی ارشد گفتار درمانی، عضو هیأت علمی، گروه گفتار درمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

⁴ دکترای آمار، هیأت علمی، گروه آمار، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان

چکیده

مقدمه: حجم قابل ملاحظه‌ای از کودکان با اختلالات تولیدی که جهت درمان به کلینیک‌های گفتاردرمانی مراجعه می‌کنند از دید پاتولوژی (Pathology) هیچ یک از علت‌های معمول در ایجاد اختلال تولیدی (از قبیل ناهنجاری ساختمانی، فقر محیطی، عقب ماندگی ذهنی، کم شنوایی و ...) را نشان نمی‌دهند. با توجه به ارتباطات زیادی که محققین بین اختلالات تولیدی و آپراکسی دهانی قایل شده‌اند وجود آپراکسی دهانی در این مراجعین بسیار محتمل می‌باشد . بنابراین، برای تشخیص آپراکسی دهانی در این کودکان به یک ابزار کارآمد نیاز است.مواد و روش‌ها : در این مطالعه توصیفی– تحلیلی در ابتدا با استفاده از منابع، یک چک لیست ارزیابی آپراکسی دهانی شامل؛ 20تکلیف تهیه و روایی و پایایی آن مشخص گردید (2، 1). سپس 74 نمونه عادی در گروه سنی 4 تا 5 سال انتخاب شدند. برای تأیید نرمال بودن نمونه‌‌ها علاوه بر بررسی تاریخچه پزشکی، دو آزمون برای هر کدام انجام گردید؛ آزمون آوایی، جهت تعیین وضعیت تلفظی نرمال و دیگری آزمون ارزیابی حلقی– دهانی (3)، برای بررسی عدم وجود مشکلات حسی– حرکتی در ناحیه دهان و صورت. سپس توانایی انجام تکالیف چک لیست آپراکسی دهانی برای بدست آوردن نقطه برش، جهت تشخیص فرد مبتلا در نمونه‌ها، بررسی شد. تعیین نقطه برش با بررسی ویژگی (Specifity) و مثبت کاذب (False positive) بدست آمده از داده‌ها انجام گرفت.یافته‌ها: براساس یافته‌های حاصل از این پژوهش، 15 تکلیف از 20 تکلیف چک لیست آپراکسی دهانی به عنوان نقطه برش تشخیص فرد مبتلا در این محدوده سنی تعیین گردید. با انتخاب 15 تکلیف، میزان ویژگی برابر (6/94 درصد) و مثبت کاذب برابر (4/5 درصد) است. این مطلب بیانگر آن است که اگر کودکی 15 تکلیف یا کمتر را انجام دهد دچار آپراکسی دهانی است و اگر توانایی انجام بیش از 15 تکلیف را دارا باشد، سالم می‌باشد.بحث: با توجه به مطالعه حاضر، ابزار بدست آمده، تشخیص آپراکسی دهانی را در گروه‌های سنی خاصی از کودکان هموار می‌سازد. اگر در کودکان اختلالات تولیدی، آپراکسی دهانی وجود داشته باشد، لزوم برنامه‌ریزی و مدیریت درمان بر اساس آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

کلیدواژه‌ها

• ابزار
• آپراکسی دهانی
• ویژگی
• مثبت کاذب