تعیین اثربخشی مداخله آموزشی آگاهی واج‌شناختی بر افزایش آگاهی واج‌شناختی دانش‌آموزان دارای کاشت حلزون فارسی زبان پایه اول دبستان‌های شهر اهواز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه گفتار درمانی، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

2 مربی، گروه گفتار درمانی، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

10.22122/jrrs.v13i4.2844

چکیده

مقدمه: کودکان ناشنوا بخشی از دوره زبان‌آموزی را به دلیل فقدان ورودی شنوایی از دست می‌دهند و در بیشتر موارد رشد زبان آن‌ها با دشواری‌هایی روبه‌رو می‌شود. یکی از جنبه‌های زبان، آگاهی واج‌شناختی نام دارد. مهارت‌ واج‌شناختی را می‌توان مقدمه‌ای بر رشد خواندن در آینده دانست و آموزش آگاهی واج‌شناختی، منجر به رشد مهارت‌های رمزگشایی می‌شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی مداخله آموزشی آگاهی واج‌شناختی بر افزایش آگاهی واج‌شناختی دانش‌آموزان دارای کاشت حلزون فارسی زبان پایه اول دبستان انجام گرفت.مواد و روش‌ها: 28 کودک دارای کاشت حلزون که مطابق با معیارهای مطالعه بودند، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و شاهد (هر گروه 14 نفر) تقسیم شدند و پس از اخذ رضایت‌نامه آگاهانه از والدین آن‌ها، هر دو گروه از نظر میزان آگاهی واج‌شناختی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس آموزش آگاهی واج‌شناختی بر روی گروه آزمایش انجام گردید. سپس آموزش آگاهی واج‌شناختی بر روی گروه آزمایش انجام شد و در نهایت، میزان آگاهی واج‌شناختی دو گروه مجدد بررسی گردید.یافته‌ها: میانگین نمره مهارت آگاهی واج‌شناختی گروه آزمایش پس از مداخله نسبت به گروه شاهد افزایش داشت (۰۰۱/0 = P). همچنین، نمره میانگین هر یک از خرده آزمون‌های مهارت آگاهی واج‌شناختی در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد چنین افزایشی را نشان داد (050/0 = P برای تمام خرده آزمون‌ها). در این میان، بیشترین و کمترین تأثیر به ترتیب مربوط به مهارت تقطیع و آگاهی از قافیه بود.نتیجه‌گیری: برنامه آموزشی طراحی شده منجر به بهبود مهارت‌های آگاهی واج‌شناختی در کودکان کاشت حلزون می‌شود. بنابراین، استفاده از این برنامه در مداخلات درمانی توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها

  1. Schorr EA, Roth FP, Fox NA. A comparison of the speech and language skills of children with cochlear implants and children with normal hearing. Commun Disord Q 2008; 29(4): 195-210.
  2. Skarakis-Doyle E, Dempsey L. The detection and monitoring of comprehension errors by preschool children with and without language impairment. J Speech Lang Hear Res 2008; 51(5): 1227-43.
  3. Delage H, Tuller L. Language development and mild-to-moderate hearing loss: does language normalize with age? J Speech Lang Hear Res 2007; 50(5): 1300-13.
  4. Mahmoodabadi N, Soleymani Z, Khodami M, Ajalloeian M, Jalaei S. A comparative study of performance of normal and cochlear implanted children in two phonological awareness tests. J Sabzevar Univ Med Sci 2014; 20(4): 547-55. [In Persian].
  5. Geers AE, Hayes H. Reading, writing, and phonological processing skills of adolescents with 10 or more years of cochlear implant experience. Ear Hear 2011; 32(1 Suppl): 49S-59S.
  6. Rastegarianzadeh N, Shahbodaghi M, Faghihzadeh S. Study of phonological awareness of preschool and school aged children with cochlear implant and normal hearing. Korean J Audiol 2014; 18(2): 50-3.
  7. Nittrouer S, Sansom E, Low K, Rice C, Caldwell-Tarr A. Language structures used by kindergartners with cochlear implants: relationship to phonological awareness, lexical knowledge and hearing loss. Ear Hear 2014; 35(5): 506-18.
  8. Narimani M, Nori R, Abolghasemi A. Comparison of the effectiveness of phonological awareness strategies and Fernald multi-sensory to improve reading skill and comprehension of dyslexia students. Journal of Learning Disabilities 2015; 4(3): 104-20. [In Persian].
  9. Stackhouse J, Wells B. Children's speech and literacy difficulties: A psycholinguistic framework. London, UK: Whurr; 1997.
  10. Moradi MR, Faramarzi S, Abedi A. The efficacy of phoneme plays on reading performance of dyslectic boy students. Knowledge and Research in Applied Psychology 2014; 15(1): 44-51. [In Persian].
  11. Goodman KS. Why whole language is today's agenda in education. Language Arts 1992; 69(5): 354-63.
  12. Alipour A, Karimi Torkadah T, Zandi B, Yazdanfar M. The effectiveness of phonological awareness training on phone awareness skills, unmeaningful word reading and speed of reading in boys with dyslexia. Journal of Exceptional Children 2012; 11(4): 343-52. [In Persian].
  13. Pirzadi H, Ghobari-Bonab B, Shokoohi-Yekta M, Yaryari F, Hasanzadeh S, Sharifi A. The impact of teaching phonemic awareness by means of direct instruction on reading achievement of students with reading disorder. Audiology 2012; 2(1): 83-93. [In Persian].
  14. Mohseni Z. Developing a program for training phonological awareness and study of its effectiveness on phonologicl awareness skills of children with Down syndrome [MSc Thesis].Tehran, Iran: University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences; 2014. [In Persian].
  15. Tyler AA, Gillon G, Macrae T, Johnson RL. Direct and indirect effects of stimulating phoneme awareness vs. other linguistic skills in preschoolers with co-occurring speech and language impairments. Top Lang Disord 2011; 31(2): 128-44.
  16. McNeill BC, Gillon GT, Dodd B. Effectiveness of an integrated phonological awareness approach for children with childhood apraxia of speech (CAS). Child Language Teaching and Therapy 2009; 25(3): 341-66.
  17. McConkey RA, Koch DB, Osberger MJ, Zimmerman-Phillips S, Kishon-Rabin L. Effect of age at cochlear implantation on auditory skill development in infants and toddlers. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 2004; 130(5): 570-4.
  18. Zwolan TA, Ashbaugh CM, Alarfaj A, Kileny PR, Arts HA, El-Kashlan HK, et al. Pediatric cochlear implant patient performance as a function of age at implantation. Otol Neurotol 2004; 25(2): 112-20.
  19. Tye-Murray N, Spencer L, Woodworth GG. Acquisition of speech by children who have prolonged cochlear implant experience. J Speech Hear Res 1995; 38(2): 327-37.
  20. Flipsen P, Jr. Intelligibility of spontaneous conversational speech produced by children with cochlear implants: a review. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2008; 72(5): 559-64.
  21. Spencer LJ, Tomblin JB. Evaluating phonological processing skills in children with prelingual deafness who use cochlear implants. J Deaf Stud Deaf Educ 2009; 14(1): 1-21.
  22. Geers AE, Nicholas JG, Sedey AL. Language skills of children with early cochlear implantation. Ear Hear 2003; 24(1 Suppl): 46S-58S.
  23. Svirsky MA, Robbins AM, Kirk KI, Pisoni DB, Miyamoto RT. Language development in profoundly deaf children with cochlear implants. Psychol Sci 2000; 11(2): 153-8.
  24. Tomblin JB, Spencer L, Flock S, Tyler R, Gantz B. A comparison of language achievement in children with cochlear implants and children using hearing aids. J Speech Lang Hear Res 1999; 42(2): 497-509.
  25. Hasanzadeh S, Minaei A. Adaptation and Standardization of the test of TOLD-P: 3 for Farsi-speaking children of Tehran. Journal of Exceptional Children 2002; 1(2): 119-34. [In Persian].
  26. Ghasisin L, Ahmadi T, Mostajeran F, Moazam M, Derakhshande F. Evaluating the reliability and validity of phonetic information test in normal 3-6 year-old children of Isfahan city. J Res Rehabil Sci 2013; 9(2): 153-60. [In Persian].
  27. Kennedy EJ, Flynn MC. Training phonological awareness skills in children with Down syndrome. Res Dev Disabil 2003; 24(1): 44-57.
  28. Goetz K, Hulme C, Brigstocke S, Carroll JM, Nasir L, Snowling M. Training reading and phoneme awareness skills in children with Down syndrome. Read Writ 2008; 21(4): 395-412.
  29. van Bysterveldt AK, Gillon GT, Moran C. Enhancing phonological awareness and letter knowledge in preschool children with Down syndrome. International Journal of Disability, Development and Education 2006; 53(3): 301-29.