پژوهش در علوم توانبخشی

تأثیر کانون توجه و فراوانی بازخورد بر عملکرد و کینماتیک در پرتاب آزاد بسکتبال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

3 گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار، گروه حرکات اصلاحی و آسیب‌شناسی ورزشی ، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران

10.22122/jrrs.v14i1.2892

چکیده

مقدمه: نوع کانون توجه دستورالعمل یا بازخورد، بر نتیجه و کارایی مهارت‌های حرکتی مؤثر است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر کانون توجه و فراوانی بازخورد بر عملکرد و کینماتیک در پرتاب آزاد بسکتبال انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی بود که در آن 50 دانش‌آموز به صورت در‌ دسترس و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند و در گروه‌های آزمایش (بازخورد تمرکز درونی33 درصد، بازخورد تمرکز درونی100 درصد، بازخورد تمرکز بیرونی33 درصد و بازخورد تمرکز بیرونی 100 درصد) و شاهد قرار گرفتند. گروه‌های آزمایش شش دسته ده کوششی (هر روز دو دسته ده کوششی) را طی یک هفته و در سه جلسه آموزش انجام دادند؛ به طوری ‌که بازخورد‌های تمرکز درونی یا بیرونی را با فراوانی مربوط (33 یا 100 درصد) دریافت کردند. پس از 72 ساعت، آزمون‌های یادداری و انتقال با دسته‌های ده‌ کوششی به اجرا درآمد. داده‌های عملکرد (دقت پرتاب) و کینماتیک (زاویه و دامنه حرکتی مفصل) جمع‌آوری گردید و با استفاده از آزمون‌های Repeated Measures ANOVA و One way ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: ارایه بازخورد با تمرکز بیرونی (33 یا 100 درصد)، در بهبود عملکرد پرتاب در آزمون‌های یادداری و انتقال مؤثرتر بود (050/0 > P). تحلیل داده‌های کینماتیکی نشان داد که گروه‌های بازخورد تمرکز بیرونی حداکثر فلکشن کمتری در مفصل زانو در آزمون یادداری نسبت به مرحله آموزش داشتند (050/0 > P). همچنین، گروه‌های بازخورد تمرکز بیرونی نسبت به تمرکز درونی، حداکثر فلکشن کمتری را در زانو در آزمون یادداری نشان دادند (050/0 > P). همچنین، در متغیر دامنه حرکتی زانو، دامنه حرکتی بیشتری در گروه‌های تمرکز بیرونی نسبت به درونی در آزمون‌های یادداری و انتقال مشاهده گردید (050/0 > P).نتیجه‌گیری: ممکن است بهبود عملکرد در گروه‌های تمرکز بیرونی، با تغییرات خاص در داده‌های کینماتیکی و در راستای فرضیه عمل محدود‌ شده همسو باشد.

کلیدواژه‌ها

  1. Wulf, G. Attention and motor skill learning. Champaign, IL: Human Kinetics; 2007.
  2. Salmoni AW, Schmidt RA, Walter CB. Knowledge of results and motor learning: A review and critical reappraisal. Psychol Bull 1984; 95(3): 355-86.
  3. Wulf G, Chiviacowsky S, Schiller E, Avila LT. Frequent external-focus feedback enhances motor learning. Front Psychol 2010; 1: 190.
  4. Hodges NJ, Williams AM. Skill Acquisition in Sport: Research, Theory and Practice. London, uK: Routledge; 2012.
  5. Magill RA. Motor learning and control: Concepts and applications. New York, NY: McGraw-Hill; 2007.
  6. Wulf G. Attentional focus and motor learning: A review of 15 years. International Review of Sport and Exercise Psychology 2013; 6(1): 77-104.
  7. Beilock SL, Bertenthal BI, McCoy AM, Carr TH. Haste does not always make waste: expertise, direction of attention, and speed versus accuracy in performing sensorimotor skills. Psychon Bull Rev 2004; 11(2): 373-9.
  8. Coleman DJ, Jack RL, Cardona H. Ultrasonic evaluation of eyes with keratoprostheses. Am J Ophthalmol 1972; 74(3): 543-54.
  9. Poolton JM, Maxwell JP, Masters RS, Raab M. Benefits of an external focus of attention: common coding or conscious processing? J Sports Sci 2006; 24(1): 89-99.
  10. Munzert J, Maurer H, Reiser M. Verbal-motor attention-focusing instructions influence kinematics and performance on a golf-putting task. J Mot Behav 2014; 46(5): 309-18.
  11. Wulf G, McNevin N, Shea CH. The automaticity of complex motor skill learning as a function of attentional focus. Q J Exp Psychol A 2001; 54(4): 1143-54.
  12. Wulf G, McConnel N, Gartner M, Schwarz A. Enhancing the learning of sport skills through external-focus feedback. J Mot Behav 2002; 34(2): 171-82.
  13. Vance J, Wulf G, Tollner T, McNevin N, Mercer J. EMG activity as a function of the performer's focus of attention. J Mot Behav 2004; 36(4): 450-9.
  14. Lohse KR, Sherwood DE, Healy AF. How changing the focus of attention affects performance, kinematics, and electromyography in dart throwing. Hum Mov Sci 2010; 29(4): 542-55.
  15. Ford P, Hodges NJ, Mark WA. An evaluation of end-point trajectory planning during skilled kicking. Motor Control 2009; 13(1): 1-24.
  16. Asadi A, Farsi A, Abdoli B. Effect of increasing the distance of an external focus of attention on performance and kinematic of horizontal jump in skilled athletes. Motor Behavior 2016; 8(23): 65-78. [In Persian].
  17. Chow JY, Koh M, Davids K, Button C, Rein R. Effects of different instructional constraints on task performance and emergence of coordination in children. Eur J Sport Sci 2014; 14(3): 224-32.
  18. Hejazidinan PM, Aslankhani A, Farokhi A, Shojaei, M. The effect of attentional focus instruction on kinematic and throwing accuracy during dart throwing learning in biginner. Motor Behavior 2011; 3(9): 45-66. [In Persian].
  19. Hudson JL. Shooting Techniques for Smaller Players. Athletic Journal 1985; November: 22-4.
  20. Okubo H, Hubbard M. Dynamics of the basketball shot with application to the free throw. J Sports Sci 2006; 24(12): 1303-14.
  21. Hadavi F. Basketball, basic principles of attack and defense. Tehran, Iran: Bamdad Publications; 2010. [In Persian].
  22. Lam WK, Maxwell JP, Masters RS. Analogy versus explicit learning of a modified basketball shooting task: performance and kinematic outcomes. J Sports Sci 2009; 27(2): 179-91.
  23. Hardy L, Parfitt G. A catastrophe model of anxiety and performance. Br J Psychol. 1991; 82(Pt 2): 163-78.
پژوهش در علوم توانبخشی
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1397
صفحه 25-32