پژوهش در علوم توانبخشی

بومی‌سازی نسخه فارسی پرسش‌نامه انگیزه برای تمرین بدنی و رژیم غذایی در کودکان: مطالعه روان‌سنجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسنده

دانشیار، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

10.48305/jrrs.2023.41810.1048

چکیده

مقدمه: چاقی کودکان یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بهداشت عمومی قرن اخیر می‌باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بومی‌سازی نسخه فارسی پرسش‌نامه انگیزه برای تمرین بدنی و رژیم غذایی در کودکان (Motivation to Exercise and Diet Questionnaire Adapted for Children یا MED-C) بود.
مواد و روش‌ها: پس از اخذ مجوز از طراح پرسش‌نامه، این ابزار به زبان فارسی ترجمه و مجدد به زبان انگلیسی بازترجمه شد. بعد از تأیید بازترجمه، پرسش‌نامه همراه با پرسش‌نامه فعالیت بدنی کودکان و نوجوانان توسط 353 نفر از دانش‌آموزان 7 تا 11 ساله فارسی زبان به صورت آنلاین تکمیل گردید. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی، روایی همگرا با استفاده از شاخص میانگین واریانس استخراج شده و پایایی با استفاده از ضریب Cronbach´s alpha، ضریب تنصیف و ضریب پایایی ترکیبی مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: با تحلیل عاملی اکتشافی، چهار عامل اصلی با ارزش ویژه بزرگ‌تر از یک استخراج شد که در مجموع، 51/76 درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین کرد. تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که کلیه چهار عامل پرسش‌نامه شامل انگیزه و نیاز به تمرین بدنی، انگیزه و نیاز به رژیم و تغذیه، همبستگی بالایی با کل پرسش‌نامه داشت که این بارهای عاملی در سطح 001/0 معنی‌دار بود. پایایی‌های به دست آمده در پرسش‌نامه بالاتر از 7/0 و مورد قبول بود. همبستگی معنی‌داری بین فعالیت بدنی و ابعاد پرسش‌نامه انگیزه برای تمرین بدنی به دست آمد (01/0 = P).
نتیجه‎ گیری: به نظر می‌رسد که نسخه فارسی پرسش‌نامه MED-C، ابزار معتبر و قابل اعتمادی برای سنجش انگیزه تمرین بدنی و رژیم غذایی در کودکان ایرانی می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

  1. Nittari G, Scuri S, Petrelli F, Pirillo I, di Luca NM, Grappasonni I. Fighting obesity in children from European World Health Organization member states. Epidemiological data, medical-social aspects, and prevention programs. Clin Ter 2019; 170(3): e223-e230.
  2. Kansra AR, Lakkunarajah S, Jay MS. Childhood and adolescent obesity: A review. Front Pediatr 2020; 8: 581461.
  3. Freedman DS, Khan LK, Serdula MK, Dietz WH, Srinivasan SR, Berenson GS. The relation of childhood BMI to adult adiposity: The Bogalusa Heart Study. Pediatrics 2005; 115(1): 22-7.
  4. de Ferranti SD, Steinberger J, Ameduri R, Baker A, Gooding H, Kelly AS, et al. Cardiovascular risk reduction in high-risk pediatric patients: A scientific statement from the American Heart Association. Circulation 2019; 139(13): e603-e634.
  5. Hall JE, do Carmo JM, da Silva AA, Wang Z, Hall ME. Obesity, kidney dysfunction and hypertension: Mechanistic links. Nat Rev Nephrol 2019; 15(6): 367-85.
  6. Quail DF, Dannenberg AJ. The obese adipose tissue microenvironment in cancer development and progression. Nat Rev Endocrinol 2019; 15(3): 139-54.
  7. Tirosh A, Shai I, Afek A, Dubnov-Raz G, Ayalon N, Gordon B, et al. Adolescent BMI trajectory and risk of diabetes versus coronary disease. N Engl J Med 2011; 364(14): 1315-25.
  8. Friedemann C, Heneghan C, Mahtani K, Thompson M, Perera R, Ward AM. Cardiovascular disease risk in healthy children and its association with body mass index: Systematic review and meta-analysis. BMJ 2012; 345: e4759.
  9. Safaei M, Sundararajan EA, Driss M, Boulila W, Shapi'i A. A systematic literature review on obesity: Understanding the causes & consequences of obesity and reviewing various machine learning approaches used to predict obesity. Comput Biol Med 2021; 136: 104754.
  10. Ryan RM, Deci EL. Self-determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well-being. Am Psychol 2000; 55(1): 68-78.
  11. Sarrazin P, Vallerand R, Guillet E, Pelletier L, Cury F. Motivation and dropout in female handballers: A 21-month prospective study. Eur J Soc Psychol 2002; 32(3): 395-418.
  12. Balaguer I, Castillo I, Duda J. Autonomy support, needs satisfaction, motivation and well-being in competitive athletes: A test of the self-determination theory. Revista de Psicologia del Deporte 2008; 17(1): 123-39.
  13. Ryan RM, Deci EL. Self-Determination theory: Basic psychological needs in motivation, development, and wellness. New York, NY: Guilford Publications; 2017.
  14. Mieziene B, Sinkariova L, Adomaviciute E. The importance of perceived autonomy support and previous behaviour for autonomous motivation in patients with type 1 diabetes. Int J Psychol 2015; 17: 57-78.
  15. Buttitta M, Rousseau A, Guerrien A. A new understanding of quality of life in children and adolescents with obesity: Contribution of the self-determination theory. Curr Obes Rep 2017; 6(4): 432-7.
  16. Sebire SJ, Jago R, Fox KR, Edwards MJ, Thompson JL. Testing a self-determination theory model of children's physical activity motivation: A cross-sectional study. Int J Behav Nutr Phys Act 2013; 10: 111.
  17. Teixeira PJ, Silva MN, Mata J, Palmeira AL, Markland D. Motivation, self-determination, and long-term weight control. Int J Behav Nutr Phys Act 2012; 9: 22.
  18. Pietrabissa G, Rossi A, Borrello M, Manzoni GM, Mannarini S, Castelnuovo G, et al. Development and validation of a self-determination theory-based measure of motivation to exercise and diet in children. Front Psychol 2020; 11: 1299.
  19. Crocker PR, Bailey DA, Faulkner RA, Kowalski KC, McGrath R. Measuring general levels of physical activity: Preliminary evidence for the Physical Activity Questionnaire for Older Children. Med Sci Sports Exerc 1997; 29(10): 1344-9.
  20. Erdim L, Ergun A, Kuguoglu S. Reliability and validity of the Turkish version of the Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C). Turk J Med Sci 2019; 49(1): 162-9.
  21. Aggio D, Fairclough S, Knowles Z, Graves L. Validity and reliability of a modified English version of the physical activity questionnaire for adolescents. Arch Public Health 2016; 74: 3.
  22. Zameni L, Yeylaghi Ashrafi MR, Khalaji H. psychometric properties of the Persian version of the Physical Activity Questionnaire for Older Children (PAQ-C). Sport Physiology 2020; 11(44): 123-42. [In Persian].
  23. Lawshe CH. A quantitative approach to content validity. Pers Psychol 1975; 28(4): 563-75.
پژوهش در علوم توانبخشی
دوره 17، شماره 1 - شماره پیاپی 1
فروردین 1400
صفحه 81-87