نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری یادگیری حرکتی، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 استاد، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه جامع امام حسین (ع)، تهران، ایران
3 استاد، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
چکیده
مقدمه: کنترل وضعیت با گذران سن تغییر مییابد و مطالعه ساز و کارهایی مرتبط با گذران سن، ضروری است. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر جنسیت و تمرینات شناختی و عملکردی بر وضعیت تعادل افراد میانسال است.مواد و روشها: پژوهش حاضر، از نوع کاربردی و روش آن نیمه تجربی بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 80 فرد میانسال (شامل 40 مرد و 40 زن) بودند که بر اساس معیارهای ورود به مطالعه، انتخاب و به طور تصادفی در هشت گروه دستورالعملهای کانون توجهی درونی و بیرونی در تکالیف فراقامتی شناختی و عملکردی (Cognitive and motor suprapostural tasks) گمارده شدند. کنترل وضعیت با سنجش وضعیت قرارگیری مرکز ثقل (Centre of gravity یا COG) با به کارگیری سیستم Balance master و آزمون Modified clinical test of sensory interaction and balance (mCTSIB) ارزیابی شد.یافتهها: بر اساس آزمون One-way ANOVA، مردان و زنانی که در هر دو تکلیف شناختی و عملکردی کانون توجه بیرونی اتخاذ کردند، کنترل وضعیت بهتری داشتند (002/0 = P). مردان با کانون توجه بیرونی در تکلیف فراقامتی عملکردی، بهترین کنترل وضعیت را داشتند و ضعیفترین عملکرد مربوط به زنانی بود که در تکلیف شناختی کانون توجه درونی را اتخاذ کردند. به طور کلی، مردان در تکالیف شناختی و عملکردی دارای کنترل وضعیت بهتری نسبت به زنان بودند (002/0 = P).نتیجهگیری: اتخاذ دستورالعملهای تمرین عملکردی بهتر از دستورالعملهای شناختی برای هر دو گروه میانسالان زن و مرد جهت حفظ تعادل بود. با توجه به این که زنان تحت تکلیف شناختی با دستورالعمل درونی تفاوت معنیداری را در کنترل وضعیت نسبت به سایر گروهها نشان دادند، توصیه میشود در شرایط پراسترس، مربیان باید به روشهای غلبه بر استرس تمرکز کنند. این یافتهها، به نظر میرسد برای راهنمایی مربیان و درمانگران جهت طراحی مداخلات تمرینی تعادلی با مد نظر قرار دادن سن، جنس و نوع دستورالعمل توجهی، برای پیشگیری از افتادن و انجام تکلیف دوگانه مفید باشد.
کلیدواژهها