نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• مریم وهاب ¹
• سیما شهیم ²
• سلیمه جعفری ³
• محمد مجید اوریادی زنجانی ⁴

¹ کارشناس ارشد گفتار درمانی، عضو هیأت علمی، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

² استادیار، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

³ دانشجوی دکتری گفتار درمانی، دانشکده توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

⁴ دانشجوی دکتری گفتاردرمانی، دانشگاه علوم بهزیستی و توان‌بخشی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: زبان و مهارت اجتماعی دو مشخصه نوع بشر هستند که در زندگی انسان نقش بسیار مهمی ایفا می‌کنند. اکتساب گفتار و زبان یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌های رشد است که کاملاً وابسته به محیط اجتماعی شکل می‌گیرد. در این بین، زبان بیانی و دریافتی دو عنصر کلیدی رشد زبان محسوب می‌شوند که نقش مهی را در رشد و گسترش کفایت اجتماعی کودک بازی می‌کنند. هدف از این پژوهش، بررسی وجود ارتباط بین رشد زبان دریافتی و ابعاد مهارت‌های اجتماعی در کودکان 4 تا 6 ساله فارسی زبان بود.مواد و روش‌ها: در این پژوهش، 123کودک 4 تا 6 سال (76 پسر و 47 دختر) که معیارهای ورود به مطالعه را داشتند، از طریق تصادفی چند مرحله‌ای از بین همه مهدکودک‌های شیراز (144 مهدکودک)، انتخاب شدند. در ابتدا از این کودکان آزمون رشد زبان و مقیاس نظام درجه‌بندی مهارت‌های اجتماعی که شامل دو فرم معلم و والدین است، گرفته شد. داده‌های حاصله با استفاده از روش ضریب همبستگی Pearson، توسط نرم‌افزار 16SPSS و در سطح معنی‌داری 0/05 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: ضریب همبستگی Pearson ارتباط مثبت و معنی‌داری را بین تحول زبان دریافتی و ابعاد مهارت‌های اجتماعی فرم معلم نشان ‌داد (0/01 > P)، ولی همبستگی معنی‌دار بین تحول زبان دریافتی و ابعاد مهارت‌های اجتماعی فرم والدین وجود نداشت (0/01 < P). همچنین، بین نظرات معلم و والدین همبستگی معنی‌داری وجود نداشت (0/01 < P).نتیجه گیری: یافته‌های تحقیق حاضر، رابطه مثبت معنی‌داری را بین تحول زبان دریافتی و ابعاد مهارت‌های اجتماعی آشکار ساخت که این ارتباط تنها از دیدگاه معلمان معنی‌دار است. بر این اساس، باید به شرایط متفاوت محیط خانه و محیط آموزشی در امر تعلیم و تربیت مهارت اجتماعی به کودکان توجه کرد و در این راستا سعی کرد که آموزش‌های لازم را در هر دو محیط برای آن‌ها فراهم نمود؛ چرا که رشد این مهارت‌ها می‌تواند به رشد زبان دریافتی کودکان کمک کند.کلید واژه‌ها: زبان دریافتی، مهارت اجتماعی، کودکان، فارسی زبان