نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• سید محمدرضا دست غیبی ¹
• محمد کمالی ²
• مهدی دادگو ³
• علی چابک ⁴

¹ کارشناس ارشد مدیریت توانبخشی، گروه آموزشی مدیریت توانبخشی، دانشکدة علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

² دانشیار، مرکز تحقیقات توانبخشی، گروه آموزشی مدیریت توانبخشی، دانشکدة علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

³ استادیار، گروه آموزشی فیزیوتراپی، دانشکدة علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، تهران، ایران

⁴ گروه آموزشی رفاه اجتماعی، دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

چکیده

مقدمه: آموزش بالینی بخش جدایی­ناپذیر آموزش فیزیوتراپی بوده و از جایگاه ویژه­ای برخوردار است. طی این دوره، دانشجویان به تدریج کسب تجربه نموده و ذهنشان را برای حل مشکل بیمار آماده می­سازند. آموزش بالینی مانند تمام برنامه­ها از فرایندها و عناصری تشکیل شده که برخی عوامل بیرونی نیز بر آنها اثر می­گذارند. این پژوهش توجه خود را به عناصر درونی و عوامل بیرونی موثر بر آموزش بالینی بر مبنای تجربیات دانشجویان معطوف کرده است. روش­ها: در این مطالعة کیفی از روش تحلیل محتوا استفاده شد. جامعة پژوهشی شامل دانشجویان سال آخر کارشناسی فیزیوتراپی بوده که تعداد 21 نفر به صورت هدفمند انتخاب گردیدند. از بحث گروهی متمرکز جهت گردآوری داده­ها استفاده شد. یافته­ها: پس از تجزیه و تحلیل داده­ها و ترکیب کدها، 11 زیرمضمون، چهار مضمون ظهور یافتند. مضمون­های عناصر «انسانی» و «فیزیکی» حیطه عناصر درونی و مضمون­های «سیاست­های دانشگاه» و «رویکردها و رویه­ها» حیطة عوامل بیرونی را تشکیل می­دهند. عدم همسویی برخی سیاست­ها و رویکردهای موجود با اهداف دورة آموزش بالینی، موجب عدم غنای تجربة بالینی می­گردد. نتیجه­گیری: با توجه به کدهای به دست آمده، عناصر انسانی جایگاه برجسته­تری در مقایسه با عناصر فیزیکی داشتند. هرچند مداخله در برخی عناصر مانند ویژگی­های بیمار و ویژگی­های شخصیتی استاد و کارآموز در توان گروه­های آموزشی نیست اما شناسایی آنها به عنوان عناصر اثرگذار می­تواند تجربه­ای متفاوت را برای کارآموزان رقم بزند. همچنین به نظر می­رسد مواردی چون نظارت دقیق نظام آموزشی دانشگاه بر عملکرد استادان و دانشجویان، تعدیل سطح پذیرش دانشجویان و نسبت­های جنسیتی و نیز افزایش سقف واحدها می­تواند راهگشا باشد. کلید واژه­ها: آموزش بالینی، دانشجویان فیزیوتراپی