نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• محمدعلی نظری ¹
• حسن صبوری مقدم ²
• حمید پورشریفی ³
• منصور بیرامی ⁴
• علی جهان ⁵

¹ دانشیار علوم اعصاب شناختی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، ایران

² استادیار علوم اعصاب شناختی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، ایران

³ دانشیار روان شناسی سلامت، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، ایران

⁴ استاد روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه تبریز، ایران

⁵ دانشجوی دکترای علوم اعصاب شناختی، دانشکده علوم تربیتی و رو ان شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

 چکیدهمقدمه مطالعات قبلی بر روی بازنمایی ذهنی اعداد حاکی از وجود رابطه بین اعداد و فضا می باشد. از این بازنمایی به عنوان محور ذهنی اعداد یاد می­شود که در آن اعداد کوچک در سمت چپ و اعداد بزرگ در سمت چپ می باشند. همچنین معلوم شده است که این بازنمایی تحت تأثیر جهت خط نوشتاری قرار دارد. هدف این مطالعه بررسی رابطه عدد- فضا و تعیین خاستگاه آن با توجه به ویژگی­های خط فارسی بود.روشدر تجربه اول 30 دانشجو برای تکمیل دو تکلیف نمادین و غیر نمادین توجه پوسنر مشارکت کردند. در تجربه دوم نیز همان تکلیف نمادین برای 37 نفر دانشجوی دیگر ارائه شد و پتانسیل­های برانگیخته وابسته به رویداد توسط دستگاه الکتروآنسفالوگرافی ثبت گردید.نتایجداد­ه­ها توسط آزمون آماری تکرار سنجش (RANOVA) مورد بررسی قرار گرفت. تعامل معناداری بین بزرگی و سمت محرک نبود (51/0p= ,437/0F=). اثر بزرگی معنادار بود (03/0p= ,21/5F=). بنحوی که سرعت پاسخ دهی کمیت­های بزرگتر (14±475 هزارم ثانیه)، بیشتر از سرعت پاسخ دهی برای کمیت­های کوچکتر (13±468 هزارم ثانیه) بود. همچنین سرعت پاسخ­دهی برای کمیت­های غیر نمادین کندتر (14±479) از کمیت­های ­نمادین (13±464) بود (03/0p= ,12/5F=). نتایج تجربه دوم نیز مشابه تجربه اول بود یعنی تنها اثر اصلی بزرگی معنادار بود (005/0p= ,612/9F=). هیچ کدام از اثرات اصلی و تعاملی نهفتگی مؤلفه P300 نبود.نتیجه­گیرینتایج رفتاری حاکی از وجود اثر اندازه بود. لیکن تعامل بین بزرگی و سمت محرک هدف (پدیده SNARC) مشاهده نشد. یعنی مشاهده بزرگی باعث سوق توجه ذهنی به سمت راست یا چپ نگردید. نتایج ERP نیز نتایج رفتاری را تائید کرد. بطور خلاصه، پدیده تعامل بزرگی اعداد با سمت ارائه محرک در ایرانیان متفاوت از سایر زبان­ها بجز عبری است. این تفاوت ناشی از بازنمائی ذهنی اعداد نبوده و باید علت را در سطح دیگری از پردازشها دنبال نمود.واژگان کلیدیعدد، بازنمایی ذهنی، توجه