نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• سعید مهرورزین ¹
• رضا محبی ²

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده مهندسی عمران و مکانیک، دانشگاه غیاث‌الدین جمشید کاشانی، قزوین، ایران

² استادیار، گروه معماری و شهرسازی، دانشکده عمران و مکانیک، دانشگاه غیاث‌الدین جمشید کاشانی، قزوین، ایران

چکیده

مقدمه: امروزه مطالعات صورت گرفته در بحث معماری هاپتیکی و نقش آن در ارتباط با نابینایان که به جهت برقراری ارتباط با مشکلات زیادی روبه‌رو هستند، بسیار حایز اهمیت است و تعامل بین این دو در ایجاد رضایتمندی آنان نقش بسزایی دارد. با توجه به معضل نبود مکان امن و کار‌امدی برای تعاملات نابینایان و شکل‌گیری فضایی جهت حضور آن‌ها در جامعه و بهره‌گیری از امکاناتی همچون فروشگاه و دفاتر کاری، ایجاد فضایی به منظور ارتباط و دسترسی آسان برای نابینایان ضروری است. بازار سنتی انقلاب کرج و مرکز تجارت سلوک کرج که در مرکز شهر واقع شده‌اند و بیشترین تردد در این نقطه از شهر صورت می‌پذیرد، به عنوان نمونه موردی برای پژوهش حاضر انتخاب گردید.
مواد و روش‌ها: این تحقیق به روش توصیفی- تحلیلی به تبیین ادراک هاپتیکی نابینایان پرداخت. با استفاده از جدول Morgan، حجم نمونه مورد بررسی، 250 نفر برآورد شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسش‌نامه جمع‌آوری گردید و در نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. با استفاده از آزمون Kolmogorov-Smirnov، نرمال بودن توزیع متغیرها به اثبات رسید. سپس از آزمون t تک نمونه‌ای برای بررسی مقوله‌های پژوهش و از روش معادلات رگرسیونی جهت تعیین رابطه بین متغیرها استفاده گردید.
یافته‌ها: بر اساس نتایج آزمون رتبه‌بندی Friedman، متغیرهای «روش‌های تشخیصی برای نابینایان، دسترسی حسی و هدفمندی طراحی برای نابینایان» به ترتیب رتبه‌های اول تا سوم را به خود اختصاص دادند.
نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، مشخص گردید که رضایتمندی نابینایان تابعی از روش مد نظر طراحی و ارایه خدمات به نابینایان، دسترسی حسی، هدفمندی طراحی برای نابینایان، توجه به رابطه بین نقشه‌های طراحی شده برای نابینایان و واقعیت‌های معماری، محتوای نقاشی‌ها و طراحی‌های انجام شده برای نابینایان و روش‌های تشخیصی برای نابینایان می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

• معماری هاپتیکی
• رضایتمندی
• نابینایان
• حواس انسان
• سینومرفی
• ادراک

موضوعات

• رویکرد چندـ و بین ـ رشته ای