نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• مرجان السادات ابن الشهیدی ¹
• عیسی حجت ²
• سیده مرضیه طبائیان ³
• تکتم مظاهری ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوراسگان، اصفهان، ایران

² دانشیار، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

³ استادیار، دانشکده معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد هرند، اصفهان، ایران

⁴ کارشناسی ارشد، گروه کاردرمانی، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: از آن جا که بررسی تجارب و نیازهای محیطی کودکان بیمار و معلول در محیط‌های درمانی، می‌تواند در ارتقای کیفیت این فضاها و در نهایت ایجاد آرامش بیشتر در هنگام درمان مؤثر باشد، نتایج این تحقیق می‌تواند در جهت ایجاد محیط درمانی مطلوب برای کودکان، کمک نماید.مواد و روش‌ها: این پژوهش به روش کیفی از نوع پدیدارشناسی و بر اساس نمونه‌گیری هدفمند ملاک محور بوده است. بنابراین، از بین کودکان بیمار و همچنین معلول مبتلا به Head injury، Spina bifida، Spinal cord injury و انواع دفورمیتی اندام تحتانی، 35 با گروه سنی 6 تا 12 سال مورد بررسی قرار گرفتند. از کودکان درخواست شد بر اساس تجاربشان، فضای درمانی مطلوب و نیازهای خود را توسط نقاشی به تصویر بکشند. علاوه بر این، پژوهش‌گر با استفاده از مکالمه نیمه‌ساختار یافته باز عمیق، به کودک در تکمیل نقاشی خود و بیان نیازها، کمک می‌نمود. برای تجزیه و تحلیل تصاویر و متن‌های به دست آمده، از روش تحلیل روایت و از کدگذاری موضوعی توسط نرم‌افزار Atlas Ti6 استفاده گردید.یافته‌ها: از تصاویری که توسط کودکان کشیده شد، 5 موضوع اصلی استخراج گردید که شامل تفریحات و عوامل سرگرم کننده، مبلمان، زیبایی و تنوع محیطی، ارتباطات احساسی- اجتماعی و حس امنیت بود.نتیجه گیری: یافته‌ها نشان داد که استفاده از تجارب کودکان در کیفیت بخشیدن به محیط‌های درمانی، از اهمیت زیادی برخوردار است و می‌توان با استفاده از نیازهای مطرح شده توسط آن‌ها که شامل طبیعت، تزیینات، رنگ‌های شاد و مطلوب و نور طبیعی و مناسب بود، محیطی مطلوب را در فضاهای درمانی ایجاد نمود که کودک در حین درمان احساس آرامش داشته، در نهایت در تسریع بازتوانی کودک مؤثر باشد.کلید واژه‌ها: نیازهای محیطی، تجربه، کودکان بیمار و معلول 12-6 سال، کیفیت، فضاهای درمانی، پدیدارشناسی