نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل
نویسندگان
1 PhD Student, Department of Psychology, School of Humanities, Tabriz Branch, Islamic Azad University, Tabriz, Iran
2 استادیار، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
3 استاد، گروه روانشناسی، دانشکده علوم انسانی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
چکیده
مقدمه: شواهد نشان میدهد که بخش عمدهای از ناکامیهای فراگیران، ریشه در استرس دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و شفقت به خود بر استرس تحصیلی دانشآموزان پسر مقطع متوسطه دارای عملکرد تحصیلی پایین انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه از نوع نیمه تجربی با طرح پیشآزمون- پسآزمون همراه با گروه شاهد بود. آزمودنیها شامل 90 نفر از دانشآموزان دارای عملکرد تحصیلی پایین پایه یازدهم دبیرستانهای پسرانه تبریز در سال تحصیلی 1402-1401 بود که به روش تصادفی خوشهای انتخاب شدند و به صورت تصادفی در هر یک از گروههای آزمون و شاهد قرار گرفتند. گروه اول یک دوره 10 جلسهای آموزش راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و گروه دوم یک دوره 10 جلسهای آموزش شفقت به خود را دریافت نمود. گروه سوم (شاهد) نیز همزمان به برنامههای عادی کلاسی خود ادامه داد. ابزار جمعآوری اطلاعات شامل پرسشنامه استرس تحصیلی Kohn و Frazer بود. دادهها با استفاده از آزمون ANCOVA در سطح معنیداری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافتهها: نتایج آزمون ANCOVA تک متغیره نشان داد که راهبردهای خودتنظیمی انگیزش و شفقت به خود، تأثیر متفاوتی بر استرس تحصیلی داشت (05/0 > P، 31/50 = F) و آموزش شفقت به خود در کاهش استرس تحصیلی اثربخشتر بود.
نتیجهگیری: اثربخشی شفقت به خود نسبت به روش راهبردهای خودتنظیمی انگیزش در کنترل منابع استرس تحصیلی، امری بدیهی به شمار میآید. بنابراین، میتوان با انجام شفقت به خود، در عمل از تأثیرات منفی عوامل استرسزا کاست.
کلیدواژهها
موضوعات
37. Svendsen JL, Kvernenes KV, Wiker AS, Dundas I. Mechanisms of mindfulness: Rumination and self-compassion. Nordic Psychol 2017; 69(2): 71-82.