نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• محمد رضا باتوانی ¹
• ندا بروشک ²
• مهدیه پیری ³
• محسن غفرانی ⁴

¹ دکتری تخصصی و استادیار تربیت بدنی، مرکز تربیت بدنی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

² دکتری تخصصی و استادیار بیومکانیک ورزشی، گروه بیومکانیک ورزشی، پژوهشگاه تربیت بدنی و علوم ورزشی، تهران، ایران

³ کارشناسی ارشد فیزیولوژی ورزشی، گروه علوم ورزشی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

⁴ دکتری تخصصی و دانشیار تربیت بدنی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

چکیده

مقدمه: عدم تعادل یکی از مشکلات رایج در افراد دارای اضافه وزن است. انجام تمرینات ورزشی نامتناسب، می‌تواند خطر آسیب‌دیدگی در این افراد را افزایش دهد. ترامپولین از جمله تمرینات ورزشی با ایمنی بالا است. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شش هفته تمرینات ترامپولین بر وضعیت تعادل و قدرت عضلات پا در زنان چاق و دارای اضافه وزن بود.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون، جامعه آماری شامل کلیه زنان غیر فعال چاق یا دارای اضافه وزن [شاخص توده بدنی (Body mass index یا BMI) مساوی یا بیشتر از 5/27 کیلوگرم بر مترمربع] ساکن شهرستان زاهدان در سال 1401 با دامنه سنی 23-16 سال بود که از میان آن‌ها، 20 نفر که واجد شرایط شرکت در تحقیق بودند، انتخاب و به دوگروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. آزمون‌های تعادل ایستا، پویا و قدرت عضلات چهارسر ران از شرکت‌کنندگان اخذ گردید. سپس آزمودنی‌های گروه تجربی تمرینات ترامپولین را به مدت شش هفته، هر هفته 4 جلسه و هر جلسه 5/1 ساعت انجام دادند و 48 ساعت پس از اتمام تمرینات، در شرایطی مشابه با مرحله پیش‌آزمون، از هر دو گروه پس‌آزمون گرفته شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های Paired t، Independent t و ANCOVA در سطح معنی‌داری 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: بین مقادیر پیش‌آزمون و پس‌آزمون گروه تجربی در تعادل ایستا اختلاف معنی‌داری وجود نداشت (12/0 = P)، اما این تفاوت در مقادیر تعادل پویا (04/0 = P) و قدرت عضلات چهارسر (03/0 = P) معنی‌دار بود. در مقایسه بین گروه‌ها نیز در تعادل ایستا اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد (10/0 = P)؛ در حالی که گروه تجربی در تعادل پویا (03/0 = P) و قدرت عضلات چهارسر (04/0 = P) به طور معنی‌داری نسبت به گروه شاهد بهبودی نشان داد.
نتیجه‎گیری: به نظر می‌رسد تمرینات ترامپولین، موجب افزایش تعادل پویا و قدرت عضلات چهارسر در زنان چاق و دارای اضافه وزن می‌شود.