نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• سوگند تورانی ¹
• محمد کمالی ²
• فرانک بهزادی ³
• حسام‌الدین نوروزی ⁴

¹ استادیار، گروه مدیریت، دانشکده مدیریت و اطلاع‌رسانی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

² دانشیار، گروه آموزش بهداشت، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

³ دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت توان‌بخشی، دانشکده علوم توان‌بخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

⁴ دکترای حرفه‌ای پزشکی، دانشجوی کارشناسی ارشد MPH، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، شیراز، ایران

چکیده

مقدمه: توان‌بخشی کودکان فلج مغزی از مباحث مهم در حیطه کاردرمانی می‌باشد. برنامه توان‌بخشی این کودکان فرایندی مستمر و درازمدت است که والدین را با مشکلاتی نظیر ماندن در لیست انتظار، جابجایی و حمل و نقل کودک و مسایل مالی مواجه می‌کند. این مشکلات می‌تواند پی‌گیری و اعتماد خانواده را به برنامه‌های درمانی کاهش دهد و دستیابی به هدف را به تعویق بیندازد. در پژوهش حاضر جهت ارتقای سیستم و رفع مشکلات ذکر شده، یکی از ابزارهای مدیریت جامع کیفیت به نام FOCUS-PDCA (Find, Organization, Clarify, Understanding, Select, Plan, Do, Check, Act) اجرا شد و تأثیر آن بر عملکرد بخش کاردرمانی دانشکده علوم توان‌بخشی دانشگاه شیراز مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر مداخله‌ای شبه تجربی بود که در دو گروه آزمون و شاهد انجام گرفت. در هر گروه 15 کودک فلج مغزی و والدین آن‌ها 12 جلسه تحت بررسی قرار گرفتند. گروه شاهد از خدمات کاردرمانی سنتی در کلینیک استفاده نمودند. پس از تشکیل تیم ارتقاء در گروه آزمون به جزء خدمات کلینیکی، آموزش والدین و انجام تمرینات در منزل نیز مورد استفاده قرار گرفت. رضایت‌مندی والدین در انتها توسط پرسش‌نامه محقق ساخته و عملکرد حرکتی درشت کودکان قبل و بعد از مداخله توسط مقیاس پی‌بادی (Peabody scale) در دو گروه مورد ارزیابی قرار گرفت.یافته‌ها: تحلیل داده‌ها حاکی از تأثیر معنی‌دار روشFOCUS-PDCA  در بخش کاردرمانی بر عملکرد حرکتی کودکان فلج مغزی (05/0 > P) و رضایت‌مندی والدین (001/0 > P) بود.نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که اجرای روشFOCUS-PDCA  منجر به ارتقای عملکرد حرکتی درشت کودکان فلج مغزی و افزایش رضایت‌مندی والدین مراجعه کننده به کاردرمانی می‌گردد. پیشنهاد می‌شود که این روش در دیگر حیطه‌های درمانی و توان‌بخشی و از نظر تأثیر آن بر شاخص‌های دیگر نیز مورد ارزیابی قرار گیرد.کلید واژه‌ها: روش FOCUS-PDCA، بخش کاردرمانی، فلج مغزی، رضایت‌مندی والدین