نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• خالد تکی زاده ¹
• علیرضا فارسی ²
• رحمان باقرنیا ³
• بهروز عبدلی ²
• محمود اصل محمدی زاده ⁴

¹ کارشناس ارشد، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

² دانشیار، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

³ کارشناس ارشد، گروه رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ کارشناس ارشد، گروه فیزیولوژی ورزشی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران

چکیده

مقدمه: مطالعات پیشین به اهمیت شناسایی به هنگام کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی به منظور جلوگیری از بروز مشکلات ثانویه تحصیلی، عاطفی و اجتماعی این اختلال تأکید کرده‌اند. درک بهتر مشکلات مذکور نیاز به یک ابزار اندازه‌گیری معتبر دارد. در این راستا گزارش‌های والدین دارای پتانسیل خوبی به منظور فراهم آوردن اطلاعات تاریخچه‌ای مهارت‌های حرکتی و همچنین درک مشکلات حرکتی کودکانشان می‌باشد. از این رو هدف از انجام این مطالعه، تطبیق و تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی سیاهه اختلال هماهنگی رشد حرکتی در ایران برای غربال کودکان در معرض خطر ابتلا به اختلال هماهنگی رشدی بود. مواد و روش‌ها: همسانی درونی، روایی سازه و روایی هم‌زمان این سیاهه با یک نمونه 600 نفری از کودکان 3 تا 5 ساله و والدینشان ارزیابی شد. به منظور بررسی روایی هم‌زمان، نتایج ارزیابی والدین با عملکرد کودکان در آزمون رشد حرکتی درشت-2 مورد مقایسه قرار گرفت. یافته‌ها: پایایی همسانی درونی برای همه سؤالات پرسش‌نامه مذکور، 946/0 به دست آمد. تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی نشان داد که سیاهه اختلال هماهنگی رشدی فارسی چند عاملی است و با نسخه اصلی آن همخوانی دارد؛ به طوری که سه عامل (حرکات ظریف، کنترل در حین حرکت و هماهنگی عمومی) در مجموع 22/74 درصد از کل واریانس را تبیین کردند. همچنین طرح فرض شده به خوبی برای نمونه تحت بررسی برازش شد. در نهایت همبستگی بالایی بین نمرات حاصل از این پرسش‌نامه با دو خرده مقیاس آزمون رشد حرکتی درشت-2، جایجایی (883/0 = r) و کنترل شی‌ء (807/0 = r) به دست آمد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج، نسخه تهیه شده فارسی برای سیاهه اختلال هماهنگی رشدی را می‌توان به عنوان یک ابزار روا و پایا به منظور غربالگری کودکان در معرض خطر اختلال هماهنگی رشد حرکتی در ایران استفاده کرد. کلید واژه‌ها: پرسش‌نامه اختلال هماهنگی رشدی، روایی، پایایی، غربالگری