نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• الهام اسفندیاری ¹
• مهدی معصومی ²
• امیر یاوری ¹
• حسن سعیدی ³
• مصطفی علامی ¹

¹ کارشناس ارتز و پروتز، پژوهشگر پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان

² دکتری حرفه ای و پژوهشگر پژوهشکده مهندسی و علوم پزشکی جانبازان

³ عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران

چکیده

مقدمه: آمپوتاسیون یکی از مختل کننده ترین و آسیب رسان ترین وقایع احساسی است که یک فرد ممکن است در زندگی خود تجربه کند. افرادی با قطع عضو پس از دریافت پروتز، الگوهایی از راه رفتن را اتخاذ می کنند که سبب ایجاد دردهایی  مثل درد کمر، درد مفصل ران، درد در پای مقابل می شود. با وجود شیوع بالای دردها در افرادی با قطع عضو، آمار دقیقی از آن ها در جانبازان جنگ تحمیلی در دست نیست. در حالیکه برای بهبود درد ممتد در افرادی با قطع عضو نیاز به برنامه های توانبخشی و درمانی موثر است. هدف: بررسی عوارض بلند مدت ناشی از قطع عضو و میزان رضایت  از پروتز در جانبازان با قطع عضو بالای زانوی یک طرفه در استان تهران در سال 1387 مواد و روش ها: این مطالعه از نوع توصیفی-مقطعی بوده و بر روی 61 نفر از جانبازان با قطع یک طرفه اندام تحتانی از بالای زانو، روی زانو و لگن استان تهران انجام گرفت. روش جمع آوری داده ها با استفاده از ترجمه فارسی پرسشنامه Prosthesis Evaluation Questionnaire بوده که روایی و پایایی آن در زبان انگلیسی مورد تایید است. همچنین میزان رضایت از پروتز فعلی افراد با گزینه های خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم سنجیده شد. یافته ها:  5/88% افراد از حس خیالی، 77% از درد خیالی، 1/36% درد در اندام باقیمانده، 33% درد در اندام مقابل و 1/72% کمر درد داشتند. 67/19% افراد از پروتز فعلی خود رضایت خیلی زیاد را گزارش کردند. نتیجه گیری:  طبق مطالعه حاضر بیشترین شیوع درد در قطع اندام تحتانی به ترتیب مربوط به حس خیالی، درد اندام خیالی، کمر درد، درد اندام باقیمانده و درد در اندام سمت مقابل می شود و بیش از نیمی از افراد از پروتز فعلی خود رضایت متوسط با بالا داشتند. کلید واژه ها: قطع عضو، درد خیالی، حس خیالی، رضایت