نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• احسان نادری فر ¹
• علی قربانی ²
• نگین مرادی ³
• اکبر بیگلریان ⁴

¹ مربی، مرکز تحقیقات ارتقای سلامت، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، زاهدان، ایران

² مربی، عضو هیأت علمی، گروه گفتار درمانی، دانشکده توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی تهران، تهران، ایران

³ مربی، مرکز تحقیقات توانبخشی عضلانی- اسکلتی، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، اهواز، ایران

⁴ گروه آمار زیستی، عضو هیأت علمی، دانشگاه علوم توانبخشی و بهزیستی، تهران، ایران

چکیده

مقدمه: سازه‌های فرکانسی تحت تأثیر حرکات اندام‌های تولید و تغییرات شکل مجرای صوتی می‌باشند. در تولید واکه‌های افراد دچار افت شنوایی، حرکات زبان در بعد عمودی محدود و قوس زبان کاهش می‌یابد که منجر به مرکزی‌شدگی سازه‌های فرکانسی می‌شود. در مطالعه حاضر قصد بر این بود که با توجه به نبود اطلاعاتی جامع در گروه‌های مختلف دچار افت شنوایی و عدم مقایسه گروه‌های دچار افت شنوایی با یکدیگر در مطالعات بررسی شده، سازه‌های فرکانسی واکه‌های /u/، /i/ و /a/ در این کودکان و در مقایسه با کودکان هنجار بررسی شود. موادو روش‌ها: پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر بر روی 80 دانش‌آموز عادی و آسیب‌دیده شنوایی (متوسط، متوسط تا شدید، شدید و عمیق) انجام گرفت. از آزمودنی‌ها خواسته شد سه واکه /a/، /i/ و /u/ را سه بار بکشند. جهت ثبت سازه‌های فرکانسی، فایل‌های صوتی به نرم‌افزار Praat (نسخه 5.3.13) منتقل شد. برای هر متغیر، ابتدا آزمون ANOVA و سپس آزمون پست هاک Dunnett برای مقایسه گروه شاهد با گروه‌های دچار افت شنوایی و آزمون Duncan برای مقایسه بین گروه‌های دچار افت شنوایی انجام شد. یافته‌ها: در مقایسه گروه شاهد با سایر گروه‌های دچار افت شنوایی، 2F واکه‌های /a/ و /i/ بر خلاف 1F، بین گروه شاهد و تمام گروه‌های دچار افت شنوایی تفاوت معنی‌دار داشتند (a2F: گروه عادی- متوسط: 031/0 = P، گروه عادی- متوسط به شدید: 015/0 = P، گروه عادی- شدید: 023/0 = P، گروه عادی- عمیق: 0001/0 > P و i2F: گروه عادی- متوسط: 005/0 = P، گروه عادی- متوسط به شدید: 0001/0 > P، گروه عادی- شدید: 0001/0 > P، گروه عادی- عمیق: 0001/0 > P)، اما در مقایسه درون گروه‌های دچار افت شنوایی توسط آزمون Duncan مشخص شد که 1F واکه /u/ بیشترین تفاوت‌ها را بین گروه‌های دچار افت شنوایی نشان می‌دهد. نتیجه‌گیری: مقایسه گروه‌های مختلف نشان داد که 2F واکه‌های /a/ و /i/ تفاوت بیشتری نسبت به 2F واکه /u/ و همچنین 1F واکه‌های /a/، /u/ و /i/ در نشان دادن تفاوت گفتار طبیعی از غیر طبیعی دارند و بهتر می‌تواند تفاوت‌های واکه‌ای را نشان دهد. از این رو به نظر می‌رسد تفاوت بیشتر 2F واکه‌های/a/ و /i/ نسبت به سایر سازه‌ها در افراد دچار افت شنوایی نسبت به افراد دارای شنوایی هنجار بتواند دیدگاهی جدید در تشخیص و ارزیابی آسیب‌های واکه‌ای در این افراد ارایه دهد و به ارزیابی سریع‌تر و دقیق‌تر واکه‌ها در این کودکان منجر شود. کلید واژه‌ها: سازه فرکانسی، افت شنوایی، واکه