نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• بیان نسایی مقدم ¹
• مختار ملک‌پور ²
• احمد عابدی ³
• زاهد مفاخری ⁴

¹ دانشجوی کارشناسی ارشد روان‌شناسی کودکان با نیازهای خاص، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

² استاد گروه روان‌شناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

³ استادیار گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

⁴ دانشجوی کارشناسی، کمیته تحقیقات دانشجویی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: کودکان احتیاج به بازی دارند. بازی، تفکر و شیوه اظهار وجود آن‌ها است. ازجمله بازی‌های مورد علاقه کودکان که شاید موجب رشد آن‌ها خواهد شد، شن‌بازی است. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی روش مداخله‌ای شن‌بازی درمانی (Sandplay therapy) بر رشد ادراک حرکتی- بینایی (Visuo motor perception) کودکان ناتوان ذهنی آموزش‌پذیر (Educable children) بود.مواد و روش‌ها: روش تحقیق تجربی (طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه شاهد) بود. نمونه‌های این پژوهش شامل 32 دانش‌آموز با ناتوانی ذهنی آموزش‌پذیر بودند. ابتدا از میان شش ناحیه آموزش‌پذیر شهر اصفهان یک ناحیه به طور تصادفی و از میان این ناحیه یک مدرسه دو نوبته (دخترانه/ پسرانه) به طور تصادفی انتخاب گردید. بدین ترتیب تعداد 32 نفر از میان دانش‌آموزان این دو مدرسه از پایه‌های تحصیلی پیش‌دبستانی، اول، دوم و سوم به طور تصادفی انتخاب شدند. سپس این تعداد نمونه به طور تصادفی در دو گروه 16 نفری مورد و شاهد شامل 8 دختر و 8 پسر قرار داده شدند. ابزار پژوهش عبارت از آزمون رشد شناختی- تشخیصی Kay بود. سپس کودکان ناتوان ذهنی آموزش‌پذیر گروه مورد طی 10 جلسه 45 دقیقه‌ای شن‌بازی درمانی را در مدرسه دریافت کردند.یافته‌ها: روش مداخله‌ای شن‌بازی درمانی بر رشد ادراک حرکتی- بینایی این کودکان مؤثر بود (0/001 > P). ضمن این که بین دو گروه دختر و پسر در نمرات پس‌آزمون رشد ادراک حرکتی- بینایی بعد از مداخله شن‌بازی تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد.نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که روش مداخله‌ای شن‌بازی درمانی قادر است رشد ادراک حرکتی- بینایی کودکان ناتوان ذهنی آموزش‌پذیر را افزایش دهد، بنابراین استفاده از این روش به عنوان روشی در بهبود بخشی از مشکلات مربوط به رشد ادراک حرکتی- بینایی این کودکان پیشنهاد می‌شود.کلید واژه‌ها: شن‌بازی درمانی، رشد ادراک حرکتی- بینایی، کودکان ناتوان ذهنی آموزش‌پذیر