تنظیم سختی پویای یک بازی شناختی مبتنی بر نوروفیدبک با هدف کمک به درمان اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 کارشناس ارشد، گروه مهندسی پزشکی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

2 استادیار، گروه مهندسی پزشکی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه مهندسی پزشکی، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

4 دانشیار، گروه روان‌شناسی کودکان با نیازهای خاص، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

5 دانشیار، گروه علوم اعصاب شناختی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

10.22122/jrrs.v15i1.3445

چکیده

مقدمه: اختلال نقص توجه- بیش‌فعالی (Attention Deficit Hyperactivity Disorder یا ADHD)، یکی از شایع‌ترین اختلالات عصبی در میان کودکان و نوجوانان می‌باشد. تمرینات مبتنی بر نوروفیدبک به عنوان روش جدیدی در بین درمان‌های غیر دارویی، با اصلاح ناهنجاری‌های موجود در برخی از باندهای فرکانسی مغز این کودکان، می‌تواند به بهبود عملکرد آن‌ها کمک کند. هدف از انجام پژوهش حاضر، توسعه و طراحی یک بازی رایانه‌ای به عنوان بستری برای تمرینات نوروفیدبک و به کارگیری تنظیم سختی پویا در طراحی بازی بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه به منظور ارزیابی تنظیم سختی پویا در بازی و سنجش میزان رضایتمندی از بازی با سختی پویا نسبت به بازی با سختی ایستا، طی چهار جلسه بر روی 6 شرکت‌کننده 20 تا 26 ساله انجام شد و از آن‌ها درخواست گردید که در هر جلسه بسته به میزان لذت و رضایتی که از بازی داشته‌اند، عددی بین 1 تا 10 را انتخاب کنند. سپس جهت سنجش میزان اثربخشی روش درمانی مبتنی بر بازی طراحی شده، دو کودک پسر 12 و 13 ساله مبتلا به ADHD طی 10 جلسه تحت تمرینات این بازی قرار گرفتند.یافته‌ها: تفاوت معنی‌داری در میزان رضایتمندی شرکت‌کنندگان از بازی با سختی پویا نسبت به بازی با سختی ایستا مشاهده شد (002/0 = P). همچنین، بازی تأثیر مثبتی در بهبود عملکرد مغزی کودکان داشت.نتیجه‌گیری: استفاده از بازی، روش جذابی برای درمان کودکان می‌باشد و متناسب کردن چالش‌های بازی با مهارت‌های فردی، می‌تواند انگیزه کاربر را از ابتدا تا انتهای بازی حفظ کند و علاوه بر این، موجب افزایش لذت از بازی شود.

کلیدواژه‌ها

  1. Dawson P, Guare R. Executive Skills in children and adolescents: A practical guide to assessment and intervention. New York, NY: The Guilford Press; 2018.
  2. Zuberer A, Brandeis D, Drechsler R. Are treatment effects of neurofeedback training in children with ADHD related to the successful regulation of brain activity? A review on the learning of regulation of brain activity and a contribution to the discussion on specificity. Front Hum Neurosci 2015; 9: 135.
  3. Volkow ND, Wang GJ, Newcorn J, Fowler JS, Telang F, Solanto MV, et al. Brain dopamine transporter levels in treatment and drug naive adults with ADHD. Neuroimage 2007; 34(3): 1182-90.
  4. Jones SR, Gainetdinov RR, Wightman RM, Caron MG. Mechanisms of amphetamine action revealed in mice lacking the dopamine transporter. J Neurosci 1998; 18(6): 1979-86.
  5. Lubar JF, Shouse MN. EEG and behavioral changes in a hyperkinetic child concurrent with training of the sensorimotor rhythm (SMR): A preliminary report. Biofeedback Self Regul 1976; 1(3): 293-306.
  6. Lubar J, Swartwood M, Swartwood J, Timmermann D. Quantitative EEG and Auditory Event-Related Potentials in the Evaluation of Attention Deficit/Hyperactivity Disorder: Effects of methylphenidate and implications for neurofeedback training. J Psychoeduc Assess 1994; 34: 143-60.
  7. Lubar JO, Lubar JF. Electroencephalographic biofeedback of SMR and beta for treatment of attention deficit disorders in a clinical setting. Biofeedback Self Regul 1984; 9(1): 1-23.
  8. Lubar JF. Discourse on the development of EEG diagnostics and biofeedback for attention-deficit/hyperactivity disorders. Biofeedback Self Regul 1991; 16(3): 201-25.
  9. Clarke AR, Barry RJ, McCarthy R, Selikowitz M. EEG analysis in Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder: Acomparative study of two subtypes. Psychiatry Res 1998; 81(1): 19-29.
  10. Demos JN. Getting started with Neurofeedback. New York, NY: W. W. Norton & Company; 2005.
  11. Van Doren J, Arns M, Heinrich H, Vollebregt MA, Strehl U, Loo K. Sustained effects of neurofeedback in ADHD: A systematic review and meta-analysis. Eur Child Adolesc Psychiatry 2019; 28(3): 293-305.
  12. Sterman MB, Wyrwicka W, Howe R. Behavioral and neurophysiological studies of the sensorimotor rhythm in the cat. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1969; 27(7): 678-9.
  13. Granic I, Lobel A, Engels RCME. The benefits of playing video games. Am Psychol 2014; 69(1): 66-78.
  14. Zohaib M. Dynamic Difficulty Adjustment (DDA) in computer games: A review. Advances in Human-Computer Interaction 2018; 2018: 5681652.
  15. Chen J. Flow in games (and everything else). Commun ACM 2007; 50: 31-4.
  16. Stein A, Yotam Y, Puzis R, Shani G, Taieb-Maimon M. EEG-triggered dynamic difficulty adjustment for multiplayer games. Entertain Comput 2018; 25: 14-25.
  17. Hunicke R. The case for dynamic difficulty adjustment in games. Proceedings of the International Conference on Advances in Computer Entertainment Technology (ACE 2005); 2005 Jun 15; Valencia, Spain. p. 429-33.
  18. van der Pal J, Roos C, Sewnath G. Exploring adaptive game-based learning using brain measures. In: Sampson D, Ifenthaler D, Spector JM, Isaias P, editors. Digital Technologies: Sustainable Innovations for Improving Teaching and Learning. Cham, Switzerland: Springer International Publishing; 2018. p. 161-71.
  19. Chowdhury MI, Katchabaw M. Bringing auto dynamic difficulty to commercial games: A reusable design pattern based approach. Proceedings of the18th International Conference on Computer Games: AI, Animation, Mobile, Interactive Multimedia, Educational and Serious Games (CGAMES); 2013 Jul 30-Aug 1; Louisville, KY, USA. p. 103-10.
  20. Csikszentmihalyi M. Creativity: Flow and the psychology of discovery and invention. New York, NY: Harper Collins; 1996.
  21. Shouse MN, Lubar JF. Physiological basis of hyperkinesis treated with methylphenidate. Pediatrics 1978; 62(3): 343-51.
  22. Monastra VJ, Lynn S, Linden M, Lubar JF, Gruzelier J, LaVaque TJ. Electroencephalographic biofeedback in the treatment of attention-deficit/hyperactivity disorder. Appl Psychophysiol Biofeedback 2005; 30(2): 95-114.
  23. Vidal JJ. Real-time detection of brain events in EEG. Proceedings of the IEEE 1977; 65(5): 633-41.
  24. Jasper HH. Report of the committee on methods of clinical examination in electroencephalography. Electroencephalogr Clin Neurophysiol 1958; 10(2): 370-5.