پژوهش در علوم توانبخشی

بررسی درک هم‌معنایی واژگانی کودکان با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر در مقایسه با کودکان عادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشیار، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

2 دانشیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

3 کارشناس ارشد، گروه زبان و ادبیات انگلیسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران

10.22122/jrrs.v12i5.2772

چکیده

مقدمه: هم‌معنایی زمانی رخ می‌دهد که دو کلمه معنی مشابهی داشته باشد. از آن‌جایی که درک گفتار بر تولید آن مقدم است و با در نظر گرفتن این مسأله که کودکان با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر به دلیل مشکلات ذهنی و پایین بودن بهره هوشی در درک زبان با مشکلاتی روبه‌رو هستند، بنابراین انجام پژوهشی در زمینه چگونگی درک هم‌معنایی می‌تواند در امر ارتباط زبانی این کودکان مثمر ثمر واقع گردد. در نتیجه، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی مقایسه درک هم‌معنایی با کودکان کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر و کودکان عادی فارسی زبان بود.مواد و روش‌ها: روش مطالعه حاضر از نوع علی- مقایسه‌ای بود. داده‌های پژوهش از طریق آزمون محقق ساخته درک هم‌معنایی به دست آمد. بدین منظور، از 15 کودک با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر از مدارس استثنایی و 15 کودک عادی از مدارس عادی شهر جیرفت خواسته شد تا به این آزمون پاسخ دهند. به منظور تجزیه و تحلیل و همچنین، آزمون فرضیه پژوهش در درک هم‌معنایی، از آزمون Independent t و جهت مقایسه درک انواع هم‌معنایی از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره استفاده گردید.یافته‌ها: نتیجه آزمون t Independent در ارتباط با درک هم‌معنایی در کودکان با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر نشان داد که تفاوت معنی‌داری بین دو گروه وجود داشت (05/0 > P).نتیجه‎گیری: کودکان با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر در درک هم‌معنایی نسبت به کودکان عادی با مشکلاتی مواجه هستند. با وجود این، کودکان با کم‌توانی ذهنی آموزش‌پذیر در درک هم‌معنایی دو کلمه متعلق به گویش‌های متفاوت و دو کلمه هم‌معنی متعلق به دو زبان متفاوت تفاوتی نشان ندادند.

کلیدواژه‌ها

  1. Steinberg DD, Sciarini NV. An introduction to psycholinguistics. Trans. Golfam A. 8th ed. Tehran, Iran: Samt; 2012. p. 21. [In Paersian].
  2. Karousou A, Lopez-Ornat S. Prespeech vocalizations and the emergence of speech: a study of 1005 Spanish children. Span J Psychol 2013; 16: E32.
  3. Yule G. The study of language. 5th ed. Cambridge, UK: Cambridge University Press; 2014. p. 113.
  4. Brek L. Child development. 7th ed. Boston, MA: Pearson/Allyn and Bacon; 2006. 2017.
  5. Dollaghan C. Child meets word: "fast mapping" in preschool children. J Speech Hear Res 1985; 28(3): 449-54.
  6. Akhtar N, Montague L. Early lexical acquisition: the role of cross-situational learning. First Language 1999; 19(57): 347-58.
  7. Wehren A, De Lisi R, Arnold M. The development of noun definition. J Child Lang 1981; 8(1): 165-75.
  8. Glynn D, Robinson JA. Corpus methods for semantics: Quantitative studies in polysemy and synonymy. Amsterdam, Netherlands: John Benjamins Publishing Company; 2014. p. 10.
  9. Zimmermann TE, Sternefeld W. Introduction to semantics: An essential guide to the composition of meaning. Berlin, Germany: De Gruyter Mouton; 2013. p. 19.
  10. Crystal D. Dictionary of linguistics and phonetics. 6th ed. Hoboken, NJ: Wiley; 2009. p.470.
  11. Saeed JI. Semantics. 3rd ed. Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell; 2011.
  12. Paradis C. Lexical semantics. In: Chapelle CA, editor. The encyclopedia of applied linguistics. Hoboken, NJ: Wiley-Blackwell; 2012. p. 3356-7.
  13. Fromkin V, Rodman R, Hyams N. An introduction to language. 10th ed. Boston, MA: Cengage Learning; 2014. p.181.
  14. Safavi K. An introduction to semantics. 4th ed. Tehran, Iran: Soure Mehr; 2011. p. 106-10. [In Persian].
  15. Palmer FR. Semantics. 2nd ed. Cambridge, UK: Cambridge University Press; 1981. p. 59-65.
  16. Apresjan JD. Synonymy and synonyms. In: Kiefer F, editor. Trends in soviet theoretical linguistics. New York, NY: Springer Netherlands; 1973. p. 175.
  17. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 4th ed. Washington, DC: American Psychiatric Association; 2000.
  18. American Association on Mental Retardation. Mental retardation: Definition, classification, and systems of supports. 10th ed. London, UK: American Association on Mental Retardation; 2002.
  19. Hoffenberg SE. Mild mental retardation. In: Goldstein S, Naglieri JA, editors. Encyclopedia of child behavior and development. New York, NY: Springer US; 2010. p. 941-3.
  20. Reschly D. Psychological testing in educational classification and placement. Am Psychol 1981; 36(10): 1094-102.
  21. Shea SE. Mental retardation in children ages 6 to 16. Semin Pediatr Neurol 2006; 13(4): 262-70.
  22. Shafee B, Tavakoli S, Mashhadi-Alinia L. Speech and language pathology. Isfahan, Iran: Isfahan University of Medical Sciences; 1999. [In Persian].
  23. Karlin IW, Strazzulla M. Speech and language problems of mentally deficient children. J Speech Hear Disord 1952; 17(3): 286-94.
  24. Fowler AE. Language in mental retardation: Association with and dissociations from general cognition. In: Burack JA, Hodapp RM, Zigler E, editors. Handbook of mental retardation and development. Cambridge, UK: Cambridge University Press; 1998.
  25. Soltani Goharniri A. Study of language concept's comprehension in mental disability children with mental age 4-6 years from exceptional school and typically development children with chorological age of 4-6 from Nursery School of Kerman [Thesis]. Tehran, Iran: Allameh Tabatabaei University; 1997. [In Persian].
  26. Duchan JF, Erickson JG. Normal and retarded children's understanding of semantic relations in different verbal contexts. J Speech Hear Res 1976; 19(4): 767-76.
  27. Davies D, Sperber RD, McCauley C. Intelligence-related differences in semantic processing speed. J Exp Child Psychol 1981; 31(3): 387-402.
  28. Stan EA, Mosley JL. Semantic encoding by mildly retarded and non-retarded individuals. J Ment Defic Res 1988; 32 (Pt 5): 371-82.
  29. Megalakaki O, Yazbek H. Categorization activities performed by children with intellectual disability and typically developing children. Int J Child Health Hum Dev 2013; 6: 355-66.
  30. Razavieh A, Shahim S. A short form of the Wechsler Preschool and Primary Scale of Intelligence for use in Iran. Psychol Rep 1992; 71(3 Pt 1): 863-6.
  31. Rajabi G. Normalizing the raven color progressive matrices test on students of city Ahvaz. Contem Psychol 2008; 3(1): 23-32. [In Persian].
  32. Rajabi G, Najarian B, Attari Y. Validity and reliability of goodenough on children of 6-11 age in Boshehr. Psychology 2010; 4(3): 247-67. [In Persian].
  33. Stobin D. Universal of grammatical development in children. Proceedings of the Conference with International Participation on Psychology of Human Learning; 1969 Jul 16; Prague, Czechoslovakia.
  34. Heidenheimer P. Logical relations in the semantic processing of children between six and ten: Emergence of antonym and synonym categorization. Child Development 1978; 49(4): 243-6.
پژوهش در علوم توانبخشی
دوره 12، شماره 5 - شماره پیاپی 5
دی 1396
صفحه 290-298