پژوهش در علوم توانبخشی

طراحی و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی «پرسش‌نامه اصلاحات منزل برای افراد کم‌بینا»: مطالعه روان‌سنجی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 استادیار گروه توان‌بخشی، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

2 مربی، گروه توان‌بخشی، دانشکده علوم پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

3 دانشیار، گروه فن‌آوری اطلاعات سلامت، دانشکده علوم پیراپزشکی و مرکز تحقیقات علوم بهداشتی، پژوهشکده اعتیاد، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، ساری، ایران

10.48305/jrrs.2023.41330.1017

چکیده

مقدمه: آسیب بینایی منجر به وابستگی افراد در فعالیت‌های روزمره زندگی به ویژه کار با ابزار می‌شود. افراد به طور دایم در زندگی خود با محیط منزل در تعامل هستند و یکی از مهم‌ترین راه‌حل‌ها جهت افزایش استقلال افراد دارای آسیب بینایی، اصلاحات منزل است. هدف از انجام پژوهش حاضر، طراحی و بررسی ویژگی‌های روان‌سنجی پرسش‌نامه «اصلاحات و تغییرات منزل برای افراد کم‌بینا» بود.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع طراحی و اعتبارسنجی پرسش‌نامه بود که به روش مقطعی انجام شد. ساختار پرسش‌نامه در سه مرحله «تعریف ساختار، ایجاد آیتم و تعیین فرمت» و اعتبار ابزار در سه مرحله ارزیابی گویه‌ها، بررسی روایی صوری، محتوایی، سازه و پایایی آزمون بازآزمون و تست پایلوت ابزار بررسی گردید. روایی سازه به کمک تحلیل عاملی اکتشافی (Exploratory factor analysis یا EFA) سنجیده شد. به منظور تحلیل عاملی، از آزمون کفایت نمونه‌برداری بهره گرفته شد و همبستگی بین پرسش‌ها با استفاده از آزمون کرویت Bartlett مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: در EFA با استفاده از چرخش واریماکس، سه عامل (رنگ و نور، چیدمان و معماری منزل) که دارای مقادیر ویژه بالاتر از 1 بودند و بار عاملی بالاتر از 3/0 داشتند، به دست آمد. در بررسی همخوانی درونی، ضریب Cronbach´s alpha برای مقیاس عملکرد، دانش و نگرش به ترتیب 81/0، 88/0 و 69/0 به دست آمد (001/0 ≥ P). پایایی آزمون- بازآزمون با محاسبه ضریب همبستگی درون رده‌ای (Intraclass correlation coeficient یا ICC) برای مقیاس عملکرد، دانش و نگرش به ترتیب 82/0، 87/0 و 78/0 به دست آمد.
نتیجه‎گیری: در نظر گرفتن سه عامل نور، رنگ و معماری منزل و ایجاد یک محیط ساختار یافته و منظم، زندگی در محیط منزل را برای فرد کم‌بینا آسان می‌کند. با توجه به نقش خانواده افراد کم‌بینا در تأمین نیازهای این گروه از افراد، پرسش‌نامه حاضر می‌تواند به عنوان ابزار کمی به منظور بررسی نگرش، دانش و عملکرد خانواده آن‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

  1. Bourne RRA, Adelson J, Flaxman S, Briant P, Bottone M, Vos T, et al. Global Prevalence of Blindness and Distance and Near Vision Impairment in 2020: Progress towards the Vision 2020 targets and what the future holds. Invest Ophthalmol Vis Sci 2020; 61(7): 2317.
  2. Afshari M, Moosazadeh M, Barzegari S, Abedini E, Salimi SS. Prevalence of blindness and low vision in Iran: A systematic review and meta-analysis. Ophthalmic Epidemiol 2018; 25(4): 288-96.
  3. Renaud J, Bedard E. Depression in the elderly with visual impairment and its association with quality of life. Clin Interv Aging 2013; 8: 931-43.
  4. Ribeiro MV, Hasten-Reiter Junior HN, Ribeiro EA, Juca MJ, Barbosa FT, Sousa-Rodrigues CF. Association between visual impairment and depression in the elderly: a systematic review. Arq Bras Oftalmol 2015; 78(3): 197-201.
  5. Lage JB, Nascentes GAN, Pereira K. Influence of the home environmental affordances in the mobility of children with low vision mobility: functional skills and caregiver assistance. Rev Bras Oftalmol 2016; 75(4): 290-5.
  6. Lopez D, McCaul KA, Hankey GJ, Norman PE, Almeida OP, Dobson AJ, et al. Falls, injuries from falls, health related quality of life and mortality in older adults with vision and hearing impairment--is there a gender difference? Maturitas 2011; 69(4): 359-64.
  7. Evans JR, Smeeth L, Fletcher AE. Risk of admission to a nursing home among older people with visual impairment in Great Britain. Arch Ophthalmol 2008; 126(10): 1428-33.
  8. Mennem TA, Warren M, Yuen HK. Preliminary validation of a vision-dependent activities of daily living instrument on adults with homonymous hemianopia. Am J Occup Ther 2012; 66(4): 478-82.
  9. Wahl HW, Becker S, Burmedi D, Schilling O. The role of primary and secondary control in adaptation to age-related vision loss: A study of older adults with macular degeneration. Psychol Aging 2004; 19(1): 235-9.
  10. Pynoos J, Steinman BA, Nguyen AQ. Environmental assessment and modification as fall-prevention strategies for older adults. Clin Geriatr Med 2010; 26(4): 633-44.
  11. McCullagh MC. Home Modification: How to help patients make their homes safer and more accessible as their abilities change. AJN the American Journal of Nursing 2006; 106(10): 54-63.
  12. Johansson K, Lilja M, Petersson I, Borell L. Performance of activities of daily living in a sample of applicants for home modification services. Scand J Occup Ther 2007; 14(1): 44-53.
  13. Rooney C, Hadjri K, Mcallister K, Rooney M, Faith V, Craig C. Experiencing visual impairment in a lifetime home: An interpretative phenomenological inquiry. J Hous Built Environ 2018; 33(1): 45-67.
  14. Riazi A, Ying Boon M, Bridge C, Dain SJ. Home modification guidelines as recommended by visually impaired people. Journal of Assistive Technologies 2012; 6(4): 270-84.
  15. Shahsavar Z, TAN B. Developing a questionnaire to measure students' attitudes toward the course blog? Turk Online J Distance Educ 2012; 13(1): 200-10.
  16. Nemoto T, Beglar D. Developing Likert-Scale Questionnaires. In: Sonda N, Krause A, editors. JALT2013 Conference Proceedings. Tokyo, Japan: JALT; 2014.
  17. Massof RW. Likert and Guttman scaling of visual function rating scale questionnaires. Ophthalmic Epidemiol 2004; 11(5): 381-99.
  18. Ebadi A, Taghizadeh Z, Montazeri A, Shahvari Z, Tavousi M, Bagherzadeh R. Translation, development and psychometric properties of Health Related Measures-Part 2: Construct validity, reliability and responsiveness. Payesh 2017; 16(4):445-55. [In Persian].
  19. Taherdoost H. Validity and reliability of the research instrument; how to test the validation of a questionnaire/survey in a research. International Journal of Academic Research in Management 2016; 5(3): 28-36.
  20. Wilson FR, Pan W, Schumsky DA. Recalculation of the critical values for Lawshe's Content Validity Ratio. Meas Eval Couns Dev 2012; 45(3): 197-210.
  21. Burton LJ, Mazerolle SM. Survey instrument validity part I: Principles of survey instrument development and validation in athletic training education research. Athl Train Educ J 2011; 6(1): 27-35.
  22. Almanasreh E, Moles R, Chen TF. Evaluation of methods used for estimating content validity. Res Social Adm Pharm 2019; 15(2): 214-21.
  23. Zareiyan A, Ebadi A, Sharifnia H. Testing process in health, design and psychometrics. 3rd. Tehran, Iran: Jamenegar Publications; 2022. p. 320. [In Persian].
  24. Terwee CB, Bot SD, de Boer MR, van der Windt DA, Knol DL, Dekker J, et al. Quality criteria were proposed for measurement properties of health status questionnaires. J Clin Epidemiol 2007; 60(1): 34-42.
  25. Boel A, Navarro-Compan V, van der Heijde D. Test-retest reliability of outcome measures: data from three trials in radiographic and non-radiographic axial spondyloarthritis. RMD Open 2021; 7(3): e001839.
  26. Clause C. Content validity: Definition, index and examples [Online]. [cited 2016]; Available from: URL: https://study.com/academy/lesson/content-validity-definition-index-examples.html
  27. Michael RS. Measurement: Reliability and validity. Y520 Strategies for Educational Inquiry. 2004.
  28. Gilbert GE, Prion S. Making sense of methods and measurement: Lawshe's Content Validity Index. Clin Simul Nurs 2016; 12(12): 530-1.
  29. Tilden VP, Nelson CA, May BA. Use of qualitative methods to enhance content validity. Nurs Res 1990; 39(3): 172-5.
  30. Davis LL. Instrument review: Getting the most from a panel of experts. Appl Nurs Res 1992; 5(4): 194-7.
  31. McHorney CA, Tarlov AR. Individual-patient monitoring in clinical practice: Are available health status surveys adequate? Qual Life Res 1995; 4(4): 293-307.
  32. Stark SL, Somerville E, Keglovits M, Smason A, Bigham K. Clinical reasoning guideline for home modification interventions. Am J Occup Ther 2015; 69(2): 6902290030p1-8.
  33. Copolillo A, Ivanoff SD. Assistive technology and home modification for people with neurovisual deficits. NeuroRehabilitation 2011; 28(3): 211-20.
  34. Duffy MA. Making life more livable: Simple adaptations for living at home after vision loss. New York, NY: American Foundation for the Blind; 2002.
  35. Brahm KD, Wilgenburg HM, Kirby J, Ingalla S, Chang CY, Goodrich GL. Visual impairment and dysfunction in combat-injured servicemembers with traumatic brain injury. Optom Vis Sci 2009; 86(7): 817-25.
  36. Digre KB, Brennan KC. Shedding light on photophobia. J Neuroophthalmol 2012; 32(1): 68-81.
  37. Evans JR, Fletcher AE, Wormald RP. Causes of visual impairment in people aged 75 years and older in Britain: An add-on study to the MRC Trial of Assessment and Management of Older People in the Community. Br J Ophthalmol 2004; 88(3): 365-70.
  38. Pedretti LW, Early MB. Occupational therapy: Practice skills for physical dysfunction. 5th St. Louis, MO: Mosby; 2001.
پژوهش در علوم توانبخشی
دوره 18، شماره 1
1401
صفحه 121-131