نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• منیرالسادات آروین ¹
• زهره مشکاتی ²
• رخساره بادامی ³

¹ دانشجوی دکتری تخصصی رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

² دانشیار رفتار حرکتی، دانشکدة تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران

³ دانشیار رفتار حرکتی، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

چکیده

مقدمه: کارکردهای اجرایی نقش مهمی را در شکل‌دهی مهارت‌های شناختی آینده‌‌محور نوجوانان تحت شرایط نسبتاً انتزاعی و غیر عاطفی (کارکرد اجرایی سرد) و همچنین، شرایط انگیزشی مهم و عاطفی (کارکرد اجرایی گرم) ایفا می‌کنند. شواهد تجربی نشان می‌دهد که ارتباط بین کارکرد اجرایی، ورزش و فعالیت بدنی وجود دارد، اما همه فرم‌های فعالیت بدنی شناخت را به طور یکسانی تحت تأثیر قرار نمی‌دهد. هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه اثر ورزش با نیازهای شناختی نزدیک بر کارکردهای اجرایی ورزشکاران نیمه ماهر بود.
مواد و روش‌ها: 100 ورزشکار تیرانداز نیمه ماهر دختر در سطوح باشگاهی (50 نفر هدف ثابت، 50 نفر هدف پروازی) در دامنه سنی 13 تا 18 سال به روش در دسترس از بین تیراندازان استان یزد انتخاب شدند. جهت تشخیص کارکردهای اجرایی سرد، از آزمون‌های N-Back، Flanker تغییر یافته و مرتب کردن کارت‌های Wisconsin (Wisconsin Card Sorting Test یا WCST) و به منظور سنجش کارکرد اجرایی گرم، از آزمون تصمیم‌گیری Iowa (Iowa gambling task یا IGT) استفاده گردید. داده‌ها با توجه به نتایج تست‌ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: تفاوت معنی‌داری بین میانگین نمرات پاسخ‌های همخوان و ناهمخوان از بازداری پاسخ در دو گروه ورزشکاران با مهارت‌های باز و بسته به نفع مهارت باز وجود داشت (001/0 > P). هر سه بخش امتیاز، نمره خالص و زمان در کارکرد گرم و همچنین، نتیجه و زمان در حافظه کاری و دو بعد طبقات و درجاماندگی در انعطاف‌پذیری شناختی در دو گروه ورزشکاران با مهارت‌های باز و بسته تفاوت معنی‌داری را نشان نداد (050/0 < P).
نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه فرضیه انتقال گسترده را مورد تأیید قرار می‌دهد. این مسأله بیان می‌کند که تقسیم‌بندی ورزش‌ها به مهارت‌های ورزشی باز و بسته، نمی‌تواند معیار مناسبی به منظور سنجش تأثیر محیط بر کارکردهای اجرایی باشد. به نظر می‌رسد محیطی با نیازهای شناختی متوسط در مهارت باز، می‌تواند همان تأثیر محیط بسته با نیازهای شناختی مشابه را داشته باشد.

کلیدواژه‌ها

• کارکرد اجرایی گرم
• کارکرد اجرایی سرد
• مهارت باز
• مهارت بسته
• ورزشکار

موضوعات

• رفتار حرکتی