نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• اکبر بهرامی ¹
• جمشید پورقریب ²
• فرهاد ترابی‌نژاد ³
• محمد کمالی ⁴
• فرانک صالحی ¹

¹ کارشناس ارشد گفتار درمانی، عضو گروه گفتار درمانی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

² کارشناس ارشد زبان شناسی، عضو هیئت علمی گروه گفتار درمانی دانشگاه علوم پزشکی ایران

³ کارشناس ارشد گفتار درمانی، عضو هیئت علمی گروه مدیریت توانبخشی دانشگاه علوم پزشکی ایران

⁴ دانشکده علوم توانبخشی، دانشگاه علوم پزشکی ایران

چکیده

مقدمه:یکی از مهمترین ویژگیهای فیزیکی آواهای گفتار، ‌ساختار سازه‌ای است. اهمیت ساختار سازه‌ای به گونه‌ای است که روابط میان سه سازه اول از اجزای اصلی تشخیص نوع واکه توسط شنونده است. تشخیص غیرطبیعی بودن واکه‌های فرد مبتلا به افت شنوایی بر پایه ادراک درمانگر از صدای او نیست بلکه اندازه‌گیری میزان فرکانس او به کمک دستگاه تشخیص را دقیق‌تر می‌کند. هدف از این مطالعه تعیین و مقایسۀ ‌ساختار سازه‌ای واکه‌های زبان فارسی در دانش آموزان عادی و مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید محدودۀ سنی 18-15 سال مقطع دبیرستان می‌باشد.مواد و روشها:این پژوهش توصیفی- تحلیلی و به صورت مقطعی روی 64 نفر دانش آموز از دبیرستانهای عادی و دبیرستانهای مربوط به  دانش آموزان مبتلا به افت شنوایی شهر اصفهان انجام گرفت.میانگین F2 , F1 و میانگین F2/F1وF3/F1 در هر 6 واکه‌ی زبان فارسی در بین سه گروه دانش‌آموزان عادی و مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید تفاوت معنی‌داری داشت. (05/0 > P‌)، میانگین F3 در تمام واکه‌ها به جزء در واکه /u/ تفاوت معنی‌داری را نشان نداد.نتایج:حاصل از این پژوهش نشان می‌دهد دانش آموزان مبتلا به افت شنوایی متوسط و شدید الگوی نامنظمی از ترتیب قرارگیری واکه‌ها از لحاظ بیشترین و کمترین سازه اول و دوم و سوم را نسبت به افراد عادی نشان می‌دهند و تمایل به جابجایی واکه‌های پیشین با پسین و نزدیکتر کردن محل تولید واکه‌ها به ناحیۀ انتهایی زبان و تولید واکۀ‌ خنثی که به دلیل وابستگی بیشتر آنها به حس عمقی هنگام تولید صداها است.بحث و نتیجه‌گیری: افراد مبتلا به افت شنوایی (بسته به میزان افت شنوایی) متمایل به تولید مشابه همه واکه‌ها دارند و محل تولید واکه‌ها را به هم نزدیک می‌کنند چون واکه‌های باز را نیم بسته و واکه‌های بسته را نیم باز و واکه‌های پسین را پیشین‌تر و واکه‌های پیشین را پسین‌تر تولید می‌کنند.کلید واژه‌ها:ساختار سازه‌ای، واکه، افت شنوایی متوسط و شدید، فضای واکه‌ای