مقایسه رفتارهای جستجوی بینایی افراد ماهر و نیمه ماهر در شوت جفت بسکتبال: طرح پس‌رویدادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری، گروه علوم شناختی و رفتاری، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

2 دانشیار، گروه علوم شناختی و رفتاری، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 استادیار، گروه علوم شناختی و رفتاری، دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.22122/jrrs.v13i6.3074

چکیده

مقدمه: یکی از زیر شاخه‌های مطالعاتی در مورد خبرگی، بررسی مهارت‌های بینایی درگیر در عملکرد خبرگی است. محققان زیادی سعی نموده‌اند تا با مقایسه این مهارت‌ها در بین ورزشکاران خبره و مبتدی، راه‌حل‌های متفاوتی را به منظور ارتقای عملکرد خبرگی ارایه دهند. هدف پژوهش حاضر نیز مقایسه رفتارهای جستجوی بینایی بازیکنان ماهر و نیمه ماهر بسکتبال در شوت جفت بسکتبال بود.مواد و روش‌ها: آزمودنی‌های تحقیق شامل بازیکنان بسکتبال بودند که بر اساس سال‌های تجربه و بازی در سطوح متفاوت رقابت (تیم ملی، لیگ برتر و دسته 3-1 کشور) به گروه ماهر و نیمه ماهر تقسیم شدند. برای ثبت و جمع‌آوری داده‌های تحقیق، از دستگاه ردیاب چشمی (Eye tracking glasses) مدل Sensomotoric instruments (SMI) با قابلیت تصویربرداری 60 هرتز استفاده شد. به طور کلی، تمام شرکت کننده‌ها (ماهر و نیمه ماهر) تعدادی شوت به سمت حلقه بسکتبال اجرا می‌کردند و اطلاعات مرتبط با خیرگی آن‌ها شامل تعداد تثبیت‌ها و مدت تثبیت‌ها ثبت می‌شد و در نهایت، به منظور مقایسه رفتارهای خیرگی شرکت کنندگان از آزمون Independent t استفاده شد.یافته‌ها: بین تعداد تثبیت‌ها در افراد ماهر و نیمه ماهر، تفاوت معنی‌داری وجود داشت (040/0 = P). با این حال، در مدت تثبیت‌ها در افراد ماهر و نیمه ماهر، تفاوت معنی‌داری دیده نشد.نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج تحقیق حاضر، می‌توان به طور کلی نتیجه‌گیری کرد که رفتار خیرگی، می‌تواند یکی از عوامل متمایز کننده در سطوح مهارتی مختلف باشد که تمرکز بر آن، می‌تواند در بهبود عملکرد خبرگی در ورزش از طریق روشن‌تر شدن عوامل مهم در تمرین و آموزش مؤثرتر کمک کند.

کلیدواژه‌ها

  1. Williams AM, Janelle CM, Davids K. Constraints on the search for visual information in sport. International Journal of Sport and Exercise Psychology 2004; 2(3): 301-18.
  2. Abernethy B, Russell DG. Expert-novice differences in an applied selective attention task. Journal of Sport Psychology 1987; 9(4): 326-45.
  3. Abdoli B, Namazizadeh M, Moeini Rad S. Comparison of anticipation skills and visual search behaviors of skilled and novice basketball players in different positions attack (1 on 1,3 on 3). Motor Behavior 2015; 7(19): 15-32. [In Persian].
  4. Willams AM, Hodges NJ, North JS, Barton G. Perceiving patterns of play in dynamic sport tasks: investigating the essential information underlying skilled performance. Perception 2006; 35(3): 317-32.
  5. Williams AM, Davids K. Visual search strategy, selective attention, and expertise in soccer. Res Q Exerc Sport 1998; 69(2): 111-28.
  6. Helsen W, Pauwels JM. A cognitive approach to visual search in sport. In: Brogan D, Gale A, Carr K, editors. Visual search. Philadelphia, PA: Taylor and Francis; 1993. , p. 379-88.
  7. Savelsbergh GJ, van der Kamp J, Williams AM, Ward P. Anticipation and visual search behaviour in expert soccer goalkeepers. Ergonomics 2005; 48(11-14): 1686-97.
  8. Ericsson KA, Delaney PF. Long-term working memory as an alternative to capacity models of working memory in everyday skilled performance. In: Miyake A, Shah P, editors. Models of working memory: Mechanisms of active maintenance and executive control. New York, NY: Cambridge University Press; 1999. p. 257-97.
  9. Vickers JN. Gaze control in basketball foul shooting. In: Findlay JM, Walker R, Kentridge RW, editors. Studies in visual information processing eye movement research. Amsterdam, Netherlands: North-Holland; 1995. vol. 6. p. 527-41.
  10. Heinen T, Vinken M. Monocular and binocular vision in the performance of a complex skill. J Sports Sci Med 2011; 10(3): 520-7.
  11. Klostermann A, Panchuk D, Farrow D. Perception-action coupling in complex game play: Exploring the quiet eye in contested basketball jump shots. J Sports Sci 2018; 36(9): 1054-60.
  12. Wilson MR, Vine SJ, Wood G. The influence of anxiety on visual attentional control in basketball free throw shooting. J Sport Exerc Psychol 2009; 31(2): 152-68.
  13. Causer J, Holmes PS, Williams AM. Quiet eye training in a visuomotor control task. Med Sci Sports Exerc 2011; 43(6): 1042-9.
  14. Vine SJ, Moore LJ, Wilson MR. Quiet eye training facilitates competitive putting performance in elite golfers. Front Psychol 2011; 2: 8.
  15. Helsen WF, Starkes JL. A multidimensional approach to skilled perception and performance in sport. Appl Cognit Psychol 1999; 13(1): 1-27.
  16. Wu Y, Zeng Y, Zhang L, Wang S, Wang D, Tan X, et al. The role of visual perception in action anticipation in basketball athletes. Neuroscience 2013; 237: 29-41.
  17. Canal-Bruland R, van der Kamp J, Arkesteijn M, Savelsbergh GJ. Visual search behaviour in skilled field-hockey goalkeepers. International Journal of Sport Psychology 2010; 41(4): 327-39.
  18. Millslagle DG, Smith MS, Hines BB. Visual gaze behavior of near-expert and expert fast pitch softball umpires calling a pitch. J Strength Cond Res 2013; 27(5): 1188-95.
  19. Panchuk D, Vickers JN. Effect of narrowing the base of support on the gait, gaze and quiet eye of elite ballet dancers and controls. Cogn Process 2011; 12(3): 267-76.
  20. Gorman AD, Abernethy B, Farrow D. Evidence of different underlying processes in pattern recall and decision-making. Q J Exp Psychol (Hove) 2015; 68(9): 1813-31.
  21. Vickers JN. Control of visual attention during the basketball free throw. Am J Sports Med 1996; 24(6 Suppl): S93-S97.
  22. Spitz J, Put K, Wagemans J, Williams AM, Helsen WF. Visual search behaviors of association football referees during assessment of foul play situations. Cogn Res Princ Implic 2016; 1(1): 12.
  23. de Oliveira RF, Oudejans RR, Beek PJ. Late information pick-up is preferred in basketball jump shooting. J Sports Sci 2006; 24(9): 933-40.
  24. Oudejans RR, van de Langenberg RW, Hutter RI. Aiming at a far target under different viewing conditions: visual control in basketball jump shooting. Hum Mov Sci 2002; 21(4): 457-80.
  25. Oudejans RRD. Effects of visual control training on the shooting performance of elite female basketball players. Int J Sports Sci Coach 2012; 7(3): 469-80.
  26. de Oliveira RF, Huys R, Oudejans RR, van de Langenberg R, Beek PJ. Basketball jump shooting is controlled online by vision. Exp Psychol 2007; 54(3): 180-6.