اثربخشی غنی‌سازی ادراکی بر خودکارامدی در کودکان نارساخوان پایه سوم دبستان: کارآزمایی بالینی تصادفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری تخصصی روان‌شناسی تربیتی، گروه روان‌شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران

2 استاد، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

3 دانشیار، گروه روان‌شناسی و آموزش کودکان دارای نیازهای خاص، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

10.22122/jrrs.v16i0.3618

چکیده

مقدمه: توانایی خواندن، یکی از مهارت‌های بسیار حیاتی در دنیای مدرن امروزی به شمار می‌رود. با توجه به این که افراد زیادی دارای مشکلات خواندن هستند، نیاز به تشخیص زودهنگام و صحیح و درمان مؤثر آن احساس می‌شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی غنی‌سازی ادراکی بر خودکارامدی در کودکان نارساخوان پایه سوم دبستان شهر همدان انجام شد.مواد و روش‌ها: در این کارآزمایی بالینی تصادفی، از بین کلیه دانش‌آموزان پسر پایه سوم دبستان شهر همدان در سال تحصیلی 99-1398 که دارای نارساخوانی بودند، 50 نفر به روش هدفمند انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و شاهد قرار گرفتند. مداخله طی 21 جلسه بر روی نمونه‌های گروه آزمایش انجام گردید. گروه شاهد با توافق کودک و والدین، هیچ روند درمانی موازی در طی انجام مطالعه دریافت نکرد. اطلاعات گروه‌های آزمایش و شاهد به وسیله پرسش‌نامه Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ) جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون MANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.یافته‌ها: الگوی بومی غنی‌سازی ادراکی، تأثیر معنی‌داری بر بهبود خودکارامدی در کودکان نارساخوان داشت (01/0 > P).نتیجه‎گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، الگوی بومی غنی‌سازی ادراکی می‌تواند بر بهبود خودکارامدی در کودکان نارساخوان مؤثر باشد.

کلیدواژه‌ها

  1. Sadock BJ, Sadock VA, Ruiz P. Kaplan and Sadock's concise textbook of clinical psychiatry. Philadelphia, PA: Lippincott Williams and Wilkins; 2016. p. 1320-5.
  2. American Psychiatric Association. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. 5th ed. Washington DC: American Psychiatric Association; 2013. p. 65-67.
  3. Heidari KH, Faramarzi S, Abedi A, Ghamarani A. Designing the comprehensive diagnostic test of dyslexia (CDTD) and investigating its validity and reliability for primary school students of Isfahan in 2015-2016. Journal of Paramedical Science and Rehabilitation 2019; 8(2): 17-28. [In Persian].
  4. Lerner JW, Johns B. Learning disabilities and related disabilities: Strategies for success. Belmont, CA: Wadsworth Publishing; 2014. p. 65-70.
  5. Heidari T, Shahmive Isfahani A, Abedi A, Bahramipour M. The comparison of the effectiveness of Fernald and Davis method on reading performance in the dyslexic students. Knowledge and Research in Applied Psychology 2012; 13(2): 36-44. [In Persian].
  6. Same Siahkalroodi L, Alizadeh H, Kooshesh M. The impact of visual perception skills training on reading performance in students with dyslexia. Adv Cogn Sci 2009; 11(2): 63-72. [In Persian].
  7. Maleki S, Ahmadi S. Checking the reading literacy rates of the fourth grade of elementary students of Shahriyar city and the comparison with the average student performance of the fourth grade of elementary students in the whole country. Curriculum Planning Knowledge and Research in Educational Sciences 2014; 10(12): 69-79. [In Persian].
  8. Ghesari M. Perceptual enrichment on improving reading performance in dyslexic male students in the second and third grades of elementary school [PhD Thesis]. Hamadan, Iran: Bu-Ali Sina University; 2015. p. 270. [In Persian].
  9. Jalali D. The effect of cognitive-behavioral enrichment on the social fear of children 5 to 11 [PhD Thesis]. Mashhad, Iran: University of Mashhad; 2014. [In Persian].
  10. Salehi H. Develop a native model of perceptual enrichment and compare its effectiveness with Fernald's method in the field of reading ability, academic self-efficacy and internal evaluation of dyslexic children [PhD Thesis]. Isfahan, Iran: Islamic Azad University, Isfahan (Khorasgan) Branch; 2019. p. 208-32. [In Persian].
  11. Wang R, Chen L, Solheim I. A conceptual system architecture for motivation-enhanced learning for students with dyslexia. Proceedings of ICEBT 2017: Proceedings of the 2017 International Conference on E-Education, E-Business and E-Technology; 2017 Sep 10-12; Toronto ON Canada.
  12. Farsi A, Abdoli B, Kavyani A, Kavyani M. Effect of early perceptual-motor enrichment on later gross motor development process of infants. J Res Rehabil Sci 2011; 7(1): 84-94. [In Persian].
  13. Seyyedsharbati M, Zarei HA, Hoseininasab D. Comparative of visual-spatial working memory perception in Normal Students and special learning disabilities Students. Journal of Rehabilitation Medicine 2021; 9(2): 54-60. [In Persian].
  14. Siminghalam M, Alibakhshi H, Ahmadi Zadeh Z. An investigation of bilateral coordination of children with specific learning disorder. Journal of Paramedical Sciences and Rehabilitation 2016; 5(1): 7-13. [In Persian].
  15. Isaac S, Michael WB. Handbook in research and evaluation: A collection of principles, methods, and strategies useful in the planning, design, and evaluation of studies in education and the behavioral sciences. 4th ed. Trans. Delavar A. Tehran, Iran: Arasbaran Publishing House; 2011. p. 34-7. [In Persian]
  16. Pintrich P, Digro T, MckEachie W. A manual for the use of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ). Ann Arbor, MI: University of Michigan; 1991. p. 45-60.
  17. Pintrich PR, Smith DAF, Garcia T, Mckeachie WJ. Reliability and predictive validity of the Motivated Strategies for Learning Questionnaire (MSLQ). Educational and Psychological Measurement 1993; 53(3): 801-13.
  18. Nasri S, Karimi Lichahi R. The comparison of the effectiveness of multi-sensory and perceptual-motor training method in improving reading skills dyslexic students. Journal of Learning Disabilities 2016; 5(4): 123-40. [In Persian].
  19. Ghasemi M, Tahayi AA, Jafari P. The auditory perception of students with reading problem and comparing them with their normal classmates. Empowering Exceptional Children 2016; 7(4): 19-23. [In Persian].
  20. Sharma M, Purdy SC, Newall P, Wheldall K, Beaman R, Dillon H. Electrophysiological and behavioral evidence of auditory processing deficits in children with reading disorder. Clin Neurophysiol 2006; 117(5): 1130-44.
  21. Karimi S, Askari S. The effectiveness of working memory strategies training on improvement of reading performance in students with dyslexia. Journal of Learning Disabilities 2013; 3(1): 79-90. [In Persian].
  22. Rahbar F, Hossein Khanzadeh A, Abolghasemi AS. The effect of teaching self-regulatory strategies on self-efficacy of children with dyslexia. Proceedings of the 1st National Student Congress of New Research in Cognitive Psychology; 2017 May 9-10; Rasht, Iran. p. 15-7. [In Persian].
  23. Soliman M, Al-Madani F. The effects of a multisensory based instruction combined with brain compatible environment techniques on reading fluency and reading comprehension of fourth-grade students with dyslexia. Croatian Journal of Education 2017; 19(2): 363-97.