نوع مقاله : مقاله پژوهشی اصیل

نویسندگان

• جبار بشیری ¹
• حمداله هادی ²
• مهدی بشیری ³
• حسین رستم‌خانی ⁴

¹ استادیار گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، تبریز.

² کارشناس ارشد بیومکانیک ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز.

³ کارشناس ارشد تربیت بدنی و علوم ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، تبریز.

⁴ دانشجوی دکترای فیزیولوژی ورزشی، گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان، تاکستان.

چکیده

چکیده مقدمه: پیش‌گیری و غلبه بر ناتوانایی‌های سالمندان، شناخت مشکلات و نیز بررسی عوامل مؤثر در بهبود کیفیت زندگی آن‌ها موضوع مهمی است. هدف از انجام تحقیق حاضر، مقایسه تأثیر شش هفته تمرین مقاومتی- تعادلی، سرعتی- تعادلی و تعادلی بر تعادل پویای مردان سالمند فعال بود. مواد و روش‌ها: تعداد 34 نفر از افراد سالمند بدون سابقه آسیب در اندام تحتانی که هفته‌ای سه بار در فعالیت‌های آمادگی جسمانی شرکت داشتند، به صورت داوطلبانه در این مطالعه شرکت کردند. آزمودنی‌های تحقیق به صورت تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند. گروه اول تمرینات ترکیبی مقاومتی- تعادلی، گروه دوم تمرینات ترکیبی سرعتی- تعادلی و گروه سوم تنها تمرینات تعادلی را به مدت شش هفته و هر هفته دو جلسه انجام دادند. گروه چهارم نیز به عنوان گروه شاهد در هیچ گونه برنامه تمرینی شرکت نکرده، به برنامه‌های معمول خود ادامه دادند. برای برآورد تعادل پویای آزمودنی‌ها، پس از گرم کردن (10-5 دقیقه کشش)، از آزمون تعادل ستاره (Star Excursion Balance Test یا SEBT) استفاده شد. روز بعد از اتمام دوره تمرینی، تعادل پویای آزمودنی‌ها دوباره اندازه‌گیری شد. برای تجزیه و تحلیل آماری از روش‌های آمار توصیفی، تحلیل واریانس یک‌سویه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معنی‌داری 05/0 ≥ α استفاده شد. یافته‌ها: فاصله دستیابی در هشت جهت SEBT در گروه‌های تمرین مقاومتی- تعادلی، سرعتی- تعادلی و تعادلی، پس از اعمال تمرینات، افزایش معنی‌داری یافت. همچنین مشاهده شد که تمرین سرعتی- تعادلی نسبت به تمرین مقاومتی- تعادلی و تعادلی باعث بهبود بیشتری در تعادل پویا می‌شود. بحث: با توجه به نتایج، استفاده از تمرینات مقاومتی- تعادلی، سرعتی- تعادلی و تعادلی (به ویژه سرعتی- تعادلی) به منظور کاهش احتمال سقوط و بهبود تعادل پویای افراد سالمند توصیه می‌شود. کلید واژه‌ها: تمرین، تعادل پویا، مردان سالمند فعال.